Tin tứcCác nhà khoa học cảnh báo đây là sự kiện bão từ cấp độ G4 — mức nghiêm trọng trên thang đo từ G1 đến G5.
Theo Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian (SWPC) thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), cảnh báo bão từ được phát đi sau khi Mặt Trời phóng ra một vụ phun trào nhật hoa (CME) quy mô lớn vào tối 30-5. NASA ví von vụ phun trào này giống như một “cú ợ năng lượng” cực mạnh của Mặt Trời, đẩy một khối plasma khổng lồ vào không gian với vận tốc cao.
Các chuyên gia dự đoán CME sẽ tiếp cận Trái Đất vào cuối ngày 1/6 (giờ Mỹ) và bắt đầu gây nhiễu loạn từ trường địa cầu ngay sau đó. Mức ảnh hưởng ban đầu dự kiến ở cấp G3 (mạnh), sau đó nhanh chóng tăng lên cấp G4 (nghiêm trọng) vào ngày 2/6 và có thể kéo dài sang ngày 3/6.
Hiện tại, khả năng CME va chạm với Trái Đất gần như chắc chắn, tuy nhiên thời điểm chính xác và mức độ tác động cụ thể vẫn chưa thể xác định. SWPC cho biết, cần chờ dữ liệu trực tiếp từ các trạm quan sát gió Mặt Trời, đặt cách Trái Đất khoảng 1 triệu dặm, mới có thể đánh giá chính xác cường độ và hướng ảnh hưởng của cơn bão.
Nếu dự báo đúng, nhiều khu vực ở Mỹ như Michigan, Wisconsin, New York và Oregon sẽ có cơ hội chứng kiến hiện tượng cực quang tuyệt đẹp vào tối 1/6, trong khung giờ từ 20h đến 23h (giờ miền Đông Mỹ). Những dải ánh sáng nhiều màu sắc sẽ xuất hiện trên bầu trời do các hạt mang điện từ Mặt Trời va chạm với tầng khí quyển Trái Đất.
Tuy nhiên, bão từ không chỉ mang lại cảnh tượng kỳ thú mà còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm. Sự kiện cấp G4 có thể làm gián đoạn hệ thống định vị GPS, mất tín hiệu liên lạc qua sóng vô tuyến và gây rối loạn hoạt động của các vệ tinh viễn thông. Lưới điện ở một số khu vực nhạy cảm cũng có nguy cơ bị quá tải hoặc mất điện cục bộ.
Ngoài ra, các thiết bị điện tử trên mặt đất nếu không được bảo vệ tốt trước hiện tượng tăng vọt điện từ cũng có thể bị hư hỏng. Các hãng hàng không buộc phải điều chỉnh đường bay, tránh các tuyến có mức bức xạ cao ở gần vùng cực.
Giới khoa học cũng không loại trừ khả năng bão từ lần này có thể đạt đến cấp G5 — cấp độ cực hạn từng ghi nhận trong lịch sử. Một trong những sự kiện hiếm hoi như vậy là sự kiện Carrington năm 1859. Khi đó, cực quang xuất hiện rực rỡ khắp châu Âu và Bắc Mỹ, còn hệ thống điện báo thời đó đồng loạt chập cháy.
Trong bối cảnh thời tiết không gian ngày càng có nhiều biến động, các cơ quan chuyên môn quốc tế khuyến nghị người dân nên cập nhật thường xuyên các bản tin dự báo, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử nhạy cảm trong thời gian xảy ra bão từ, đồng thời thực hiện các biện pháp bảo vệ dữ liệu và thiết bị cá nhân.
Dự báo tiếp theo và mức độ ảnh hưởng cụ thể sẽ được SWPC công bố khi CME tiến gần đến trạm quan sát gió Mặt Trời và cung cấp đủ dữ liệu phân tích.
