Theo Luật Viên chức hiện hành, đơn vị sự nghiệp công lập có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc với viên chức nếu người đó có hai năm liên tiếp bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ”. Bộ Nội vụ cho rằng quy định này chưa phù hợp với yêu cầu đổi mới, chưa tạo động lực để đội ngũ viên chức nỗ lực hơn trong công việc.

Với dự thảo sửa đổi, việc sàng lọc viên chức sẽ không còn gắn cứng với điều kiện “không hoàn thành nhiệm vụ trong hai năm liên tiếp”. Thay vào đó, cơ quan quản lý căn cứ vào kết quả đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm để xem xét, bố trí, điều động hoặc cho thôi việc nếu viên chức không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Bộ Nội vụ nhấn mạnh, điều chỉnh này không nhằm “nới lỏng” kỷ luật mà hướng tới cơ chế minh bạch, khách quan, gắn trách nhiệm cá nhân với chất lượng công việc.
Dự thảo luật quy định kết quả đánh giá viên chức phải được thông báo trực tiếp đến cá nhân, công khai trong đơn vị và lưu hồ sơ. Các dữ liệu này cũng sẽ được cập nhật vào hệ thống quản lý viên chức để phục vụ công tác điều hành.
Kết quả đánh giá là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền thực hiện đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, điều động, bổ nhiệm hoặc bố trí công tác. Đây cũng là căn cứ để thực hiện chế độ tiền lương, thưởng, thu nhập tăng thêm cũng như việc khen thưởng hay xử lý kỷ luật.
Trường hợp viên chức không hoàn thành nhiệm vụ hoặc không đáp ứng yêu cầu đến mức buộc phải cho thôi việc, họ sẽ không được hưởng trợ cấp thôi việc.
Một trong những điểm mới đáng chú ý trong dự thảo là quy định về bảo vệ viên chức năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Bộ Nội vụ cho rằng cần có cơ chế để khuyến khích đổi mới, tạo môi trường làm việc tích cực, đồng thời có biện pháp bảo vệ những người dám đột phá trong thực thi nhiệm vụ.
Dự thảo cũng bỏ quy định về biệt phái viên chức, nhằm tránh hành chính hóa việc quản lý và phân định rõ hoạt động nghề nghiệp của viên chức. Trong trường hợp cần thiết, cơ quan có thẩm quyền sẽ quyết định điều động, luân chuyển hoặc chuyển đổi vị trí công tác để đáp ứng yêu cầu công việc.
Ngoài ra, dự thảo bổ sung nội dung về chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, hướng tới phục vụ chính phủ số, xã hội số và kinh tế số.
Một thay đổi lớn khác là việc bỏ quy định về thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp. Thay vào đó, chế độ tiền lương của viên chức sẽ được xây dựng theo cơ chế mới, không gắn với hạng chức danh. Bộ Nội vụ cho rằng cách làm này sẽ giảm bớt thủ tục, đồng thời tạo động lực để viên chức tập trung vào chất lượng công việc thay vì chạy theo tiêu chí thăng hạng.
Việc sửa đổi Luật Viên chức được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân trong bối cảnh mới, đồng thời loại bỏ những quy định không còn phù hợp.