Để làm nên một đội trưởng Tạ thật nhất, Phương Nam đã chấp nhận hy sinh lớn: giảm 15 kg trong thời gian ngắn, cạo tóc, nhuộm răng vàng, để cơ thể khắc khổ và gầy guộc. Nhưng hơn cả ngoại hình, chính sự nhập tâm và tình yêu dành cho ký ức chiến tranh đã giúp anh mang đến một nhân vật sống động.
Hành trình nhập vai: Leo 39 tầng và giảm 15kg để hóa thân thành Tạ
Ngay khi nhận vai, Phương Nam đã ý thức được rằng nhân vật Tạ không phải một vai diễn đơn giản. Anh là tiểu đội trưởng, một nông dân Thanh Hóa nhập ngũ, mang trong mình sự thô mộc, lam lũ nhưng ẩn giấu sức mạnh phi thường. Nhân vật tạ có sự chất phác, mộc mạc và kiên cường gan dạ. Để tái hiện hình ảnh ấy, Phương Nam buộc phải “tự tháo bỏ” dáng vẻ vốn có.
Để có thể hóa thân vào nhân vật một các hoàn thiện nhất, trong suốt 2 tháng, anh áp dụng chế độ ăn kiêng khắt khe, tập thể lực liên tục và đặc biệt là bài tập leo 39 tầng mỗi ngày. Chỉ trong khoảng thời gian ngắn, cân nặng của anh từ 78kg xuống còn 63kg. Nam chia sẻ, mỗi lần leo đến tầng 20 là cơ chân đã như muốn gãy rời, nhưng nghĩ đến người lính 81 ngày đêm giữ Thành cổ đã ngã xuống thì những khó khăn này đã là gì

Ngoại hình chỉ là phần của nhân vật.Để hóa thân một các hoàn hảo nhất cho nhân vật, bản thân Phương Nam đã phải cắt tóc một cách lởm chởm, để da đen sạm đi nắng, răng nhuộm vàng khè, gương mặt khắc khổ, đôi mắt mệt mỏi. “Tóc cắt rồi sẽ mọc lại, nhưng có những người lính đi rồi mãi mãi không trở lại”, anh trải lòng. Câu nói ấy không chỉ cho thấy sự nhập tâm của một diễn viên mà còn là sự tri ân sâu nặng với thế hệ cha anh đã ngã xuống.
Giọng Thanh Hóa và ký ức quê hương: Mang cái thật vào màn ảnh
Ngoại hình thôi chưa đủ, nhân vật Tạ còn cần một linh hồn. Và giọng nói chính là chìa khóa. Sinh ra tại Thanh Hóa, Phương Nam đã tìm thấy trong vai Tạ một mảnh ghép quê hương sâu đậm. Để nhân vật trở nên chân thực, anh đã về quê sống hơn một tháng, lắng nghe cách nói, cách cười, cách mắng yêu của bà con nơi đây. Anh học lại chất giọng địa phương vốn quen thuộc nhưng lâu nay ít sử dụng, để từng câu thoại trở thành tiếng nói thực sự của một người lính Thanh Hóa trong những năm 1972.
Anh kể: “Tôi tập nói lại như một đứa trẻ. Có lúc ngượng nghịu, nhưng dần dần tôi thấy Tạ trong mình rõ rệt hơn. Giọng nói quê giúp tôi gần nhân vật hơn bất cứ kỹ thuật diễn xuất nào.”

Sự gắn bó này còn chạm tới một mạch nguồn sâu xa về những ký ức gia đình của nam diễn viên. Ông nội Phương Nam là liệt sĩ, hy sinh năm 1968, đến nay hài cốt vẫn chưa tìm thấy. Mỗi lần bước vào cảnh quay, anh lại nghĩ đến ông. Có lẽ vì thế mà từng ánh mắt, từng câu thoại của anh đều chan chứa cảm xúc thật.
Trong một cảnh, Tạ nói đầy hào hùng: “Vậy tiểu đổi mình có cả Bắc, Trung, Nam. Vậy là cả nước cùng vô trận.” Cậu thoại này đầy chân thực khiến việc tái hiện trận chiến thành cổ được khắc họa một cách rõ ràng. Không chỉ còn là lời thoại, mà như tiếng vọng từ thế hệ đi trước. Đó là khoảnh khắc mà Phương Nam hiểu: anh không chỉ đang đóng phim, mà còn đang kể lại câu chuyện của ông mình và hàng ngàn người lính đã ngã xuống.
Khán giả đã nhìn thấy sự “thật” ấy trên màn ảnh: một Tạ nói năng bỗ bã nhưng dễ thương, lúc cười giòn tan như tiếng đồng nội, lúc lại rít lên căng thẳng giữa bom đạn. Nhân vật vừa mang tính biểu tượng của người lính nông dân, vừa gần gũi đến mức ai cũng thấy bóng dáng một người thân quen.

Nhiều người khi rời rạp đã không gọi Phương Nam là Phương Nam, mà thân mật gọi anh là “anh Tạ”. Đó là thành công khi một diễn viên không chỉ làm tròn vai, mà còn khiến nhân vật bước ra khỏi màn ảnh để sống trong lòng công chúng. “Có khán giả thấy tôi ngoài đời mà khóc, cứ nắm tay gọi anh Tạ”, Phương Nam xúc động chia sẻ lại.
Dấu ấn từ vai diễn
Nếu ai đó hỏi Mưa Đỏ để lại cho Phương Nam điều gì nhiều nhất, có lẽ đó là sự trưởng thành. Không chỉ trên màn ảnh, mà còn trong cách anh nhìn nhận về nghề và về chính mình. “Vai Tạ khiến tôi học được sự kiên nhẫn, biết đặt mình vào những hoàn cảnh khắc nghiệt để cảm nhận và sống cùng nhân vật”, Phương Nam trải lòng.
Sự kiên nhẫn ấy đến từ những ngày dài tập luyện và quay phim trong điều kiện khắc nghiệt. Có lúc phải lội bùn, có cảnh phải gồng mình trên dây leo, có ngày quay đến kiệt sức, anh mới thấm thía hết cái giá của sự chân thực. Chính Mưa Đỏ đã khiến nam diễn viên nhận ra: khán giả chỉ tin khi diễn viên sống đúng với nhân vật, chứ không phải chỉ là một lớp hóa trang bề ngoài.
Phương Nam thừa nhận, trước đây anh từng nghĩ đóng phim chỉ cần “đẹp” và “tự tin trước ống kính”. Nhưng đến khi vào vai Tạ – một người lính sống chết giữa ranh giới mong manh của chiến tranh, anh hiểu rằng diễn xuất là sự nhập tâm, là khả năng hy sinh cái tôi cá nhân để hóa thân thành một số phận khác.

Sự trưởng thành còn đến từ tình cảm khán giả dành cho anh. Không chỉ bởi vẻ ngoài “chàng nông dân Thanh Hóa” mộc mạc, mà vì ở Tạ, khán giả thấy được một hình ảnh chân thật, gần gũi. Nhiều người nhắn gửi động viên, thậm chí gọi anh là “đội trưởng Tạ”, “anh Tạ”. Với một diễn viên, đó không chỉ là niềm hạnh phúc, mà còn là trách nhiệm để anh bước tiếp.
Trong dòng chảy điện ảnh chiến tranh Việt Nam, Mưa Đỏ trở thành một dấu mốc quan trọng khi tái hiện lại 81 ngày đêm khốc liệt của Thành cổ Quảng Trị. Và với Phương Nam, vai Tạ không chỉ là một vai diễn, mà còn là hành trình tự rèn luyện, tự lột xác và trưởng thành. Ở đó, khán giả nhìn thấy không chỉ nghị lực và sự hy sinh của một người lính nơi chiến trường, mà còn là trái tim của một diễn viên đang học cách sống trọn vẹn với từng nhân vật.