Quyết định này được truyền đạt qua hệ thống Dịch vụ thông báo tin tức hàng không (NOTAM), tiếp tục khẳng định không phận Ấn Độ sẽ không tiếp nhận bất kỳ chuyến bay nào từ các nhà khai thác Pakistan.
Lệnh cấm trên được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai quốc gia Nam Á tiếp tục leo thang sau vụ tấn công khủng bố đẫm máu tại thị trấn Pahalgam, thuộc khu vực Jammu & Kashmir hôm 22/4, khiến ít nhất 26 người thiệt mạng. Chính quyền New Delhi cáo buộc các nhóm vũ trang có căn cứ tại Pakistan liên quan đến vụ việc này.
Đáp trả, Ấn Độ áp dụng loạt biện pháp cứng rắn: đình chỉ Hiệp ước nước sông Ấn – một thỏa thuận từng được coi là nền tảng ổn định trong quan hệ hai nước suốt nhiều thập kỷ qua – và hạ cấp quan hệ ngoại giao với Islamabad. Lệnh cấm bay qua không phận là một phần trong gói biện pháp trừng phạt này, thể hiện thông điệp quyết liệt về việc bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia.

Phía Pakistan cũng có động thái tương tự khi ban hành lệnh cấm các máy bay Ấn Độ đi vào không phận của mình, bắt đầu từ ngày 24/4 và hiện cũng được gia hạn đến ngày 24/7. Islamabad lên tiếng chỉ trích các hành động của New Delhi là “khiêu khích” và khẳng định sẽ sử dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia.
Sự đối đầu dai dẳng giữa hai nước đang khiến ngành hàng không chịu thiệt hại đáng kể. Hàng loạt tuyến bay thương mại từ châu Á sang châu Âu buộc phải chuyển hướng, tăng chi phí vận hành và thời gian bay. Ước tính tổng thiệt hại cho các hãng hàng không hai nước và quốc tế đã lên đến hàng trăm triệu USD kể từ khi lệnh cấm được áp dụng cuối tháng 4.
Giới quan sát khu vực lo ngại rằng những động thái leo thang lần này sẽ tiếp tục khoét sâu bất ổn trong quan hệ song phương vốn đã căng thẳng kéo dài giữa Ấn Độ và Pakistan, hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân. Đồng thời, nguy cơ tác động lan rộng ra toàn khu vực Nam Á là điều không thể loại trừ nếu hai bên không có các biện pháp xuống thang căng thẳng kịp thời.
Hiện chưa có dấu hiệu nào cho thấy khả năng nối lại đàm phán hoặc cơ chế hòa giải giữa hai quốc gia. Việc cả New Delhi và Islamabad đều lựa chọn biện pháp cứng rắn trong lúc chưa có kênh liên lạc hiệu quả khiến tình hình thêm bế tắc.
Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước có lợi ích chiến lược tại khu vực, đang theo dõi sát sao các diễn biến mới, đồng thời kêu gọi hai bên kiềm chế, nối lại đối thoại và giải quyết các bất đồng thông qua con đường ngoại giao, nhằm ngăn chặn nguy cơ xung đột có thể bùng phát bất ngờ trong thời gian tới.