Tin tứcChỉ vài giờ sau khi sàn ICE mở cửa, giá dầu Brent vọt hơn 4 % lên 81,4 USD/thùng, dầu WTI cũng chạm 78,4 USD, cao nhất kể từ tháng 1. Dù sau đó bị bán chốt lời, tới 7 h 30 (giờ Việt Nam) Brent vẫn neo ở 79,20 USD và WTI ở 75,98 USD tăng hơn 2 % so với trước cuối tuần.
Giới phân tích đồng thuận rằng thị trường đã “cộng thêm phí rủi ro chiến tranh”. Chuyên gia Jorge León (Rystad Energy) nhận định: “Dù Tehran chưa đáp trả ngay, giá năng lượng đã phản xạ theo xác suất Iran nhắm vào eo Hormuz.” Tuyến hàng hải rộng chưa đầy 40 km nhưng vận chuyển khoảng 1/3 lượng dầu thô thế giới mỗi ngày sẽ là đòn bẩy chiến lược nếu Iran muốn gây sức ép.
Kịch bản đó khiến nhà phân tích Patrick De Haan (GasBuddy) cảnh báo giá xăng Mỹ có thể leo thang “trong vài giờ”, còn giá dầu quốc tế hoàn toàn có thể “test” mốc 100 USD/thùng nếu giao thông Hormuz gián đoạn hoặc các mỏ, bể chứa ở vùng Vịnh bị tấn công.
Hiệu ứng lan rộng ra các sàn chứng khoán: MSCI châu Á–Thái Bình Dương (trừ Nhật) mất 0,5 %, Nikkei 225 giảm 0,9 %. Tại châu Âu, hợp đồng tương lai EuroStoxx 50, FTSE 100 và DAX đồng loạt lùi 0,5-0,7 %. Phố Wall cũng chịu áp lực khi futures S&P 500 và Nasdaq mất lần lượt 0,5 % và 0,6 %.
Thị trường Mỹ vốn đã nhạy cảm vì viễn cảnh lạm phát trở lại. Chuyên gia Joe Brusuelas (RSM) xem chỉ số giá tiêu dùng tháng trước “chỉ là sự bình yên trước cơn bão”, dự báo áp lực giá sẽ bùng lên trong 90 ngày tới khi cú sốc dầu gặp chính sách thuế thương mại mới của Tổng thống Donald Trump.
Về phía Tehran, Ngoại trưởng Abbas Araghchi tuyên bố Iran “có nhiều phương án đáp trả”. Quốc hội nước này đã bỏ phiếu cho phép đóng cửa Hormuz, song quyết định cuối sẽ do Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao và Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei cân nhắc.
Giới phân tích của S&P Global cho rằng nếu Tehran tạm thời “kiềm chế quân sự”, cú tăng giá dầu hiện tại có thể sớm hạ nhiệt. Điều kiện then chốt: Hormuz không bị phong tỏa và sản lượng OPEC+ giữ ổn định yếu tố đủ bù đắp ngay cả khi xuất khẩu dầu của Iran bị gián đoạn.
