Tin tứcHệ thống bẫy ảnh tại Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong (Quảng Trị) vừa ghi lại hình ảnh thỏ sọc Trường Sơn – loài thú đặc hữu cực hiếm từng biến mất khỏi các nghiên cứu khoa học suốt 25 năm qua.
Ngày 14/9, Ban quản lý Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong cho biết hệ thống bẫy ảnh được triển khai bởi Viện nghiên cứu động vật hoang dã Leibniz (Đức) phối hợp cùng WWF-Việt Nam đã ghi nhận sự xuất hiện của hàng loạt động vật quý hiếm, trong đó đáng chú ý nhất là thỏ sọc Trường Sơn (Nesolagus timminsi).
Thỏ sọc Trường Sơn được giới khoa học coi là “huyền thoại” của dãy Trường Sơn. Đây là loài thỏ sọc thứ hai trên thế giới, bên cạnh thỏ sọc Sumatra, có đặc điểm bộ lông với các sọc đen - nâu xen lẫn xám trắng rất đặc trưng. Chiều dài cơ thể trung bình khoảng 40-45cm.
Loài này lần đầu được ghi nhận năm 1999 tại Lào, sau đó được xác nhận có mặt ở vùng rừng Trường Sơn (Quảng Trị) vào năm 2000. Từ đó đến nay, thỏ sọc Trường Sơn hầu như không còn xuất hiện trong các nghiên cứu và bị cho là đã biến mất. Theo Danh lục đỏ IUCN, loài thuộc nhóm nguy cấp toàn cầu, số lượng ngoài tự nhiên cực kỳ ít, hiếm khi bắt gặp.
Trong đợt khảo sát lần này, hệ thống bẫy ảnh đã được đặt tại 37 trạm, hoạt động liên tục hơn 10.000 ngày đêm. Kết quả ghi nhận 25 loài động vật với hơn 2.300 lần quan sát độc lập.
Ngoài thỏ sọc Trường Sơn, bẫy ảnh còn phát hiện gấu ngựa (Ursus thibetanus) – loài được xếp trong Sách đỏ thế giới, cùng nhiều loài thú quý hiếm khác như chồn bạc má, chồn hương vàng.
Các nhà nghiên cứu nhận định sự xuất hiện của thỏ sọc Trường Sơn và gấu ngựa chứng minh rừng Khe Nước Trong vẫn giữ được giá trị đặc hữu toàn cầu, là nơi trú ngụ của nhiều loài động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.
Dù kết quả khảo sát mang lại tín hiệu tích cực, giới chuyên môn cảnh báo nạn săn bắt và đặt bẫy trái phép vẫn là mối đe dọa lớn. Nếu không được kiểm soát chặt chẽ, nhiều loài động vật quý có thể biến mất vĩnh viễn khỏi rừng Trường Sơn.
Các chuyên gia khuyến nghị tăng cường tuần tra, gỡ bẫy, kiểm soát hoạt động săn bắn, đồng thời duy trì chương trình giám sát bằng bẫy ảnh định kỳ 3-5 năm/lần. Nguồn dữ liệu này sẽ là cơ sở quan trọng cho chiến lược bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia đến năm 2050.
Rừng Động Châu - Khe Nước Trong là một trong số ít khu rừng nguyên sinh còn lại của dãy Trường Sơn, nơi sinh sống của nhiều loài thú lớn quý hiếm như mang Trường Sơn, thỏ sọc Trường Sơn, cầy vằn Bắc. Với những phát hiện mới, khu vực này tiếp tục khẳng định vai trò vùng lõi trong hành lang đa dạng sinh học Trường Sơn, được đánh giá là trọng điểm bảo tồn hàng đầu Đông Nam Á.
Việc thỏ sọc Trường Sơn tái xuất sau 25 năm không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn cho thấy tiềm năng phục hồi của hệ sinh thái rừng Trường Sơn. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự phong phú và bí ẩn của thiên nhiên Việt Nam, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về bảo tồn trước những áp lực từ hoạt động của con người.
