Tin tứcCử tri đề nghị Bộ GD-ĐT cần có những giải pháp căn cơ, đồng bộ để xử lý triệt để tình trạng này thay vì chỉ những biện pháp mang tính tình thế.
Trả lời kiến nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong thời gian qua Bộ phối hợp chặt chẽ với Bộ Nội vụ tham mưu Chính phủ báo cáo Ban Chấp hành Trung ương, từ đó cho phép bổ sung 65.980 biên chế giáo viên trong giai đoạn 2022-2026.
Chỉ riêng hai năm học 2022-2023 và 2023-2024, cả nước đã tuyển dụng được hơn 40.000 giáo viên mới. Tình trạng thiếu nhân lực giảng dạy vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Nguyên nhân chính là số học sinh tăng nhanh, kéo theo số lớp học tăng làm nhu cầu giáo viên tiếp tục vượt xa khả năng bổ sung.
Năm học 2023-2024 cần thêm khoảng 13.676 giáo viên; sang năm học 2024-2025, con số này tăng lên 22.000 giáo viên. Đây là thách thức không nhỏ đối với ngành giáo dục khi bài toán thiếu hụt không chỉ mang tính ngắn hạn mà còn là vấn đề dài hạn.
Theo Bộ GD-ĐT, có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thiếu hụt này. Trước hết, sức hút của ngành sư phạm còn hạn chế do mức thu nhập thấp, trong khi áp lực nghề nghiệp cao. Các môn học đặc thù như ngoại ngữ, tin học hay nghệ thuật vốn có nguồn sinh viên ít nhưng lại có nhiều cơ hội nghề nghiệp ngoài ngành giáo dục với mức lương hấp dẫn hơn. Điều đó khiến nhiều cử nhân tốt nghiệp chọn con đường khác thay vì đứng lớp.
Thứ hai, công tác tuyển sinh sư phạm ở một số môn học gặp khó khăn do nhu cầu thí sinh ít, nhất là các ngành nghệ thuật vốn đòi hỏi năng khiếu bẩm sinh.
Quy trình phân bổ biên chế và tuyển dụng giáo viên ở các địa phương còn chậm chạp, mất nhiều thời gian. Một số nơi không tuyển dụng hết biên chế được giao, cố tình để trống chỉ tiêu nhằm thực hiện tinh giản biên chế. Đây là nghịch lý khi một bên thừa chỉ tiêu, bên kia lại thiếu trầm trọng giáo viên đứng lớp.
Trước thực trạng này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định Bộ GD-ĐT đang và sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Một trong những hướng đi quan trọng là chỉ đạo các cơ sở đào tạo giáo viên mở thêm mã ngành, đào tạo theo nhu cầu thực tế của từng địa phương, nhất là các môn học mới và môn học đặc thù.
Bộ cũng đôn đốc, kiểm tra việc tuyển dụng bảo đảm đúng cơ cấu môn học và đủ số biên chế theo chỉ đạo của Chính phủ. Bộ đã tham mưu Thủ tướng ban hành công điện cho phép các địa phương tiếp tục tuyển dụng giáo viên ngay cả trong quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy chính quyền địa phương.
Song song đó, Bộ GD-ĐT cũng thúc đẩy các giải pháp về cơ cấu lại mạng lưới trường lớp, thí điểm cơ chế tự chủ cho một số cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập, đồng thời tăng cường xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục.
Bộ trưởng nhấn mạnh vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương là yếu tố quyết định trong việc giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, thay vì chỉ trông chờ vào chỉ đạo từ Trung ương.
Đối với kiến nghị cụ thể của Hưng Yên, Bộ GD-ĐT cho biết đến hết năm học 2024-2025, địa phương này (gồm cả tỉnh Thái Bình cũ sau sáp nhập) vẫn còn tới 3.938 biên chế giáo viên chưa được sử dụng. Bộ trưởng đề nghị tỉnh không được thực hiện tinh giản biên chế một cách “cơ học”, mà cần khẩn trương tuyển dụng, bảo đảm đúng cơ cấu môn học và đủ số lượng theo quy định.
Địa phương cần chủ động triển khai các giải pháp điều tiết giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu, có chính sách thu hút nhân lực về vùng khó khăn, cũng như bố trí kinh phí để ký hợp đồng theo Nghị định 111/2022.
