Tin tứcSáng 25/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định về thành lập và tổ chức hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Theo Bộ Xây dựng, Dự thảo Nghị định nhằm thúc đẩy sự phát triển nhà ở xã hội, giúp người dân có thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận với nhà ở phù hợp, gắn với việc hoàn thành mục tiêu thực hiện Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".
Quỹ Nhà ở quốc gia sẽ góp phần cân đối cung - cầu, điều chỉnh cơ cấu hàng hóa bất động sản, từ đó tác động hạ giá thành phân khúc nhà ở thương mại, giúp thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh hơn; tạo nguồn lực dài hạn, bền vững cho phát triển nhà ở.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, khả năng tiếp cận nhà ở của người lao động vẫn rất khó khăn. Trong khi đó, Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030" khi hoàn thành cũng chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu. Do vậy, việc triển khai chính sách cho thuê nhà ở là thiết thực, phù hợp với thực tiễn.
Quỹ Nhà ở quốc gia không chỉ là tạo lập nhà ở từ việc mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại mà còn gắn với việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội cho các dự án nhà ở xã hội, vì vậy, cơ chế vận hành cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, bài bản và lâu dài, không để rơi vào tình trạng hình thức.
Theo đó, Quỹ Nhà ở quốc gia phải tách bạch giữa quỹ nhà và quỹ tài chính ở cả Trung ương và địa phương; có cơ chế thu hút, huy động vốn, phân bổ nguồn lực hợp lý, đồng thời bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và địa phương.
Về mô hình quản lý, Phó Thủ tướng cho rằng không nhất thiết lập thêm bộ máy mới, mà có thể giao cho các thiết chế sẵn có như quỹ đầu tư phát triển nhà ở tại TP Hà Nội, TPHCM, đồng thời khuyến khích các tổ chức như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, doanh nghiệp lớn tham gia xây dựng nhà cho thuê.
Phó Thủ tướng lưu ý hết sức cân nhắc về cơ chế quản lý để có thể thu hút nhân lực chất lượng cao, đủ năng lực quản lý nguồn vốn hàng nghìn tỷ đồng. Cơ chế quản trị phải theo hướng doanh nghiệp, chặt chẽ và hiệu quả, tránh vận hành theo mô hình sự nghiệp cứng nhắc.
Nguồn vốn cho quỹ, theo Phó Thủ tướng, có thể đến từ nhiều kênh: 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại; quỹ nhà tái định cư còn dư thừa; ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương; cũng như nguồn tích lũy từ quá trình cho thuê. Tất cả phải được quy định rõ ràng, vận hành linh hoạt, vốn phải quay vòng, tránh để nhà xây xong nhưng không có người thuê, dẫn tới lãng phí.
Để tạo nguồn lực lâu dài, bền vững, Phó Thủ tướng đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu phương án sử dụng 20% quỹ đất từ các dự án nhà ở thương mại, quỹ nhà tái định cư không dùng đến, đồng thời cho phép vốn tích lũy từ hoạt động cho thuê quay vòng trở lại quỹ.
Các khu nhà của Quỹ Nhà ở phải nằm trong quy hoạch đô thị, có hạ tầng đồng bộ, giá thuê phù hợp, được coi là tài sản công lâu dài. Việc xây dựng và quản lý có thể giao cho doanh nghiệp nhà nước lớn hoặc Tổng Liên đoàn Lao động với các dự án nhà công nhân, ký túc xá, theo nguyên tắc "giao cho ai, người đó chịu trách nhiệm, xây xong phải có người thuê".
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc thành lập và tổ chức hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia là nhiệm vụ cấp thiết, áp lực lớn, nhưng phải thực hiện trong vài năm tới, bảo đảm thực sự khả thi, gắn với nhu cầu thực tế, có cơ chế quản lý linh hoạt và tránh lãng phí.
