Tin tứcĐây được coi là bước điều chỉnh quan trọng, nhằm tháo gỡ bất cập nảy sinh từ thực tiễn, đồng thời tạo hành lang pháp lý minh bạch, phù hợp với tiến trình sắp xếp đơn vị hành chính, xu thế đổi mới công nghệ và nhu cầu phát triển hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao.
Nghị định 31/2021 mới chỉ quy định về nguyên tắc xác định địa bàn ưu đãi đầu tư ở cấp huyện. Điều này chưa theo kịp thực tiễn sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Nghị định 239/2025 đã bổ sung quy định rõ ràng hơn: Xã mới thành lập trên cơ sở sắp xếp, điều chỉnh từ các xã có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau sẽ được phân loại ưu đãi đầu tư theo nguyên tắc “đa số”.
Nếu số xã đặc biệt khó khăn và khó khăn bằng nhau, xã mới được xác định theo diện đặc biệt khó khăn.
UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xác định, công bố và gửi thông tin về Bộ Tài chính để theo dõi, bảo đảm tính minh bạch.
Quy định này giúp các địa phương ổn định chính sách ưu đãi, không làm gián đoạn thu hút đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh cả nước đang đẩy mạnh sáp nhập, tinh gọn bộ máy hành chính.
Một điểm mới quan trọng là sửa đổi quy định về thời hạn hoạt động dự án đầu tư. Các dự án sử dụng máy móc, thiết bị quá 10 năm tuổi thuộc nhóm mã HS 84 và 85 sẽ không được gia hạn vì bị coi là công nghệ lạc hậu.
Thực tế cho thấy không phải mọi thiết bị trên 10 năm đều lạc hậu hay gây ô nhiễm; Việc giám định từng máy móc trong dự án gây tốn kém, kéo dài thủ tục cho doanh nghiệp; Đến nay, vẫn thiếu hướng dẫn để xác định thế nào là thiết bị cũ nhưng không lạc hậu.
Nghị định 239/2025 bỏ quy định “cứng” về tuổi đời máy móc, thay bằng các tiêu chuẩn định lượng rõ ràng: Máy móc, thiết bị chỉ bị loại trừ khi không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường; Hoặc khi công suất, hiệu suất còn dưới 85% so với thiết kế; Hoặc mức tiêu hao nguyên liệu, năng lượng vượt quá 15% so với thiết kế.
Thay vì “chặn cửa” đầu tư bằng tuổi đời thiết bị, Chính phủ tập trung vào chất lượng, hiệu suất và mức độ an toàn - môi trường. Đây là sự điều chỉnh phù hợp với thông lệ quốc tế, vừa bảo đảm bảo vệ môi trường, vừa khuyến khích đổi mới công nghệ.
Một mảng khác được chỉnh sửa là đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung.
Nghị định mới quy định: Hoạt động đầu tư phải phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt; Ở địa bàn khó khăn, UBND tỉnh có thể trình Thủ tướng cho phép đơn vị sự nghiệp có thu làm chủ đầu tư dự án hạ tầng.
Nhà đầu tư hạ tầng có quyền xây dựng nhà xưởng, văn phòng, kho bãi để bán/cho thuê; định giá cho thuê đất, hạ tầng; thu phí dịch vụ... theo khung giá đã đăng ký với Ban quản lý.
Việc đăng ký khung giá và phí sử dụng hạ tầng thực hiện định kỳ 6 tháng, bảo đảm giám sát chặt chẽ và minh bạch; Nhà đầu tư cũng có quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cho thuê lại đất đã có hạ tầng trong khu công nghiệp, khu chế xuất... theo pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản.
Quy định này tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơnvgiúp phát triển hạ tầng đồng bộ, đặc biệt ở các khu vực còn khó khăn.
Nghị định 239/2025 không chỉ giải quyết vướng mắc kỹ thuật mà còn thể hiện định hướng quan trọng: Bảo đảm công bằng chính sách đầu tư trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính không để địa phương mới sáp nhập bị “bỏ quên” hoặc mất ưu đãi.
Đổi mới phương thức quản lý công nghệ thay vì dựa vào tuổi đời máy móc, chuyển sang tiêu chuẩn về hiệu suất, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường - phù hợp xu thế phát triển xanh, bền vững.
Khuyến khích đầu tư hạ tầng công nghiệp - công nghệ số tạo động lực cho doanh nghiệp tham gia, đồng thời bảo đảm minh bạch giá thuê, phí hạ tầng.
