Tin tứcSáng 10/6, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã khẳng định: chính sách cho vay đặc biệt với lãi suất 0% chỉ áp dụng trong hai tình huống cụ thể, nhằm bảo vệ an toàn hệ thống tổ chức tín dụng và ổn định xã hội.
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm, không yêu cầu tài sản bảo đảm, là một trong những công cụ nghiệp vụ quan trọng của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Mục tiêu chính là ngăn chặn rủi ro lan truyền trong hệ thống tài chính và hỗ trợ các phương án tái cơ cấu tổ chức tín dụng đang gặp khó khăn.
Hai trường hợp duy nhất được áp dụng cho vay đặc biệt gồm:
-
Tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt, cần nguồn lực khẩn cấp để chi trả cho người gửi tiền.
-
Cho vay để thực hiện phương án phục hồi hoặc chuyển giao bắt buộc đối với tổ chức tín dụng đang được kiểm soát đặc biệt.
“Biện pháp này chỉ được áp dụng sau khi đã sử dụng hết các nghiệp vụ như tái cấp vốn hoặc thị trường mở mà vẫn chưa giải quyết được tình huống khẩn cấp,” Thống đốc nhấn mạnh.
Đáng chú ý, bà Hồng khẳng định nguồn tiền cho vay đặc biệt là từ chức năng phát hành tiền của NHNN – không lấy từ ngân sách nhà nước. Do đó, việc áp dụng lãi suất 0% không gây rủi ro cho ngân sách.
Trước băn khoăn về cơ chế kiểm soát và tính minh bạch, Thống đốc cho biết: Luật Các tổ chức tín dụng 2024 đã giao NHNN quyền quy định chi tiết các điều kiện cho vay đặc biệt. Cụ thể, Thông tư 37 đã được ban hành để làm rõ các nội dung về mục đích vay, thời hạn, số tiền, điều kiện trả nợ và trách nhiệm của các bên.
Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến đại biểu, bà Hồng cho biết NHNN sẽ tiếp tục rà soát, chỉnh sửa Thông tư 37 – nhất là tiêu chí cho vay không tài sản bảo đảm, lãi suất 0%, để phù hợp với thực tiễn và đảm bảo kiểm soát rủi ro.
Liên quan nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đánh giá đây là quy định quan trọng, ảnh hưởng đến sự ổn định của cả hệ thống tài chính - tiền tệ quốc gia. Do còn có cách hiểu khác nhau, Ủy ban đã kiến nghị xin ý kiến cơ quan có thẩm quyền và đề xuất tiếp tục hoàn thiện các quy định liên quan.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ đồng tình với phương án phân cấp thẩm quyền cho vay đặc biệt từ Thủ tướng sang Thống đốc NHNN, đồng thời ủng hộ bỏ quy định chuyển tiếp đối với các khoản vay được quyết định trước khi luật có hiệu lực.
