Nhiều người có thói quen bổ sung dầu cá hàng ngày với mong muốn bảo vệ tim mạch và giảm cholesterol. Tuy nhiên, đây lại là một sự hiểu lầm lớn.
Bác sĩ chỉ ra rằng, người khỏe mạnh không cần thiết phải bổ sung dầu cá. Thay vào đó, việc tăng cường ăn các loại cá giàu chất béo lành mạnh như cá thu, cá saba, cá hồi mỗi tuần sẽ cung cấp đủ lượng omega-3 cần thiết.
Chỉ những người đã được chẩn đoán mắc bệnh tim mạch hoặc có nồng độ triglyceride (mỡ máu) cao mới cần bổ sung dầu cá dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Nghiên cứu tại Anh: người khỏe mạnh dùng dầu cá có thể tăng nguy cơ đột quỵ
Thái Minh Kiệt, bác sĩ chuyên khoa Nội tiết và Chuyển hóa người Đài Loan (Trung Quốc) giải thích rằng, omega-3 trong dầu cá có tác dụng chống viêm, bảo vệ tim mạch và mang lại lợi ích cho não bộ cùng thị giác. Tuy nhiên, một nghiên cứu quy mô lớn được công bố trên Tạp chí Y học Anh Quốc (BMJ) vào năm 2024 đã làm thay đổi quan niệm này.
Nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người khỏe mạnh nếu sử dụng dầu cá kéo dài, nguy cơ mắc rung nhĩ (rối loạn nhịp tim) tăng 13% và nguy cơ đột quỵ tăng 5%. Điều này có thể do dầu cá ảnh hưởng đến nhịp tim và làm giảm chức năng đông máu, dẫn đến khả năng đột quỵ não tăng cao.
Lợi ích của dầu cá đối với bệnh nhân tim mạch
Ngược lại, bác sĩ Thái Minh Kiệt cho biết, đối với những người đã được chẩn đoán mắc bệnh tim mạch, việc bổ sung dầu cá theo liều lượng chỉ định lại có thể giúp giảm nguy cơ bệnh trầm trọng hơn khoảng 15% (giảm nguy cơ rung nhĩ chuyển biến nặng) và giảm khoảng 9% nguy cơ suy tim tiến triển đến tử vong.
Do đó, việc bổ sung dầu cá cần phải căn cứ vào tình trạng sức khỏe cá nhân, chứ không nên tùy tiện sử dụng chỉ vì nghe nói dầu cá tốt.
“Uống dầu cá giảm cholesterol” là một sai lầm
Bác sĩ Thái Minh Kiệt nhấn mạnh: nhiều người lầm tưởng dầu cá có thể giảm cholesterol, nhưng đây là một hiểu lầm nghiêm trọng. Bác sĩ giải thích rõ, dầu cá giàu omega-3 (EPA, DHA), đây là hai axit béo có lợi cho tim mạch. Chúng giúp giảm triglycerid trong máu (mỡ máu trung tính), giảm viêm, và có thể góp phần ổn định nhịp tim.
Tuy nhiên, dầu cá không làm giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu). Trái lại, một số nghiên cứu còn cho thấy uống dầu cá liều cao có thể làm tăng nhẹ LDL, trong khi HDL (cholesterol tốt) ít thay đổi.
Vì sao dễ lầm tưởng? Vì cả triglycerid và cholesterol đều được gọi chung là “mỡ máu”, nhiều người lầm tưởng chỉ cần uống dầu cá là có thể “giảm mỡ máu nói chung”. Nhưng thật ra, dầu cá chỉ tác động rõ rệt đến triglycerid, chứ không phải LDL cholesterol.
Dinh dưỡng cân bằng và tập thể dục đều đặn
Bác sĩ Thái Minh Kiệt nói, nếu mục tiêu của mọi người là muốn giảm cholesterol, thì hãy ưu tiên thay đổi chế độ ăn: giảm mỡ động vật, hạn chế đồ chiên xào, ăn nhiều rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. Đồng thời, mọi người nên dành thời gian tập luyện thể dục thể thường xuyên.
- Người khỏe mạnh: chỉ cần tăng cường ăn các loại cá giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, cá mòi trong chế độ ăn uống hàng ngày, rất tốt cho tim mạch, nhưng không nên kỳ vọng nó sẽ thay thế thuốc hạ cholesterol.
- Người có bệnh tim mạch, rối loạn lipid máu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng viên dầu cá bổ sung, để tránh dùng sai mục đích hoặc liều lượng.
Bác sĩ Thái Minh Kiệt cũng nhấn mạnh rằng: thực phẩm chức năng hay thực phẩm bảo vệ sức khỏe không phải là thuốc tiên. Chế độ ăn uống cân bằng và tập luyện thể dục thể thao đều đặn mới chính là nguyên tắc vàng không thể thay thế để duy trì sức khỏe tối ưu và lâu dài.
