Gừng không chỉ là gia vị phụ trong ẩm thực mà còn là minh chứng cho triết lý “thực phẩm cũng là thuốc” của y học cổ truyền. Từ lâu, gừng đã được sử dụng để xua tan hàn khí, bảo vệ dạ dày và chống viêm.
Các nghiên cứu hiện đại chứng minh, hoạt chất gingerol và shogaol trong gừng có khả năng xâm nhập sâu vào tế bào, ngăn chặn quá trình hình thành mô mỡ, thúc đẩy phân giải chất béo và điều hòa phản ứng miễn dịch, giúp hệ miễn dịch chuyển từ trạng thái phản ứng quá mức sang trạng thái cân bằng.
Nhờ cơ chế này, gừng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ máu và chống viêm, góp phần bảo vệ tim mạch, cải thiện chuyển hóa và nâng cao sức khỏe tổng thể.
Gừng là thực phẩm chức năng hỗ trợ cân bằng miễn dịch
Trương Gia Minh, bác sĩ giỏi chuyên khoa di truyền người Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, trong y học dinh dưỡng hiện đại, gừng không chỉ được xem như một gia vị, mà còn được xếp vào nhóm thực phẩm chức năng nhờ chứa nhiều hoạt chất sinh học có lợi cho sức khỏe. Các hoạt chất sinh học trong gừng có khả năng “dập lửa” viêm bằng cách ức chế đường truyền tín hiệu NF-κB, một cơ chế gây viêm quan trọng trong cơ thể, đồng thời giảm sản sinh các gốc oxy hóa tự do và tăng nồng độ adiponectin, đây là một loại hormone chống viêm.
Nhờ vậy, gừng không chỉ giúp ổn định đường huyết, mà còn đưa hệ miễn dịch từ trạng thái “quá khích” trở về hoạt động cân bằng. Gừng vừa là trợ thủ đắc lực trong kiểm soát cân nặng, vừa là người bạn đồng hành giúp hệ miễn dịch duy trì sự ổn định.
Hiện nay, gừng đang từng bước rời khỏi vai trò gia vị thuần túy trong căn bếp để bước vào lĩnh vực y học, trở thành một “ngôi sao mới” trong nhóm thực phẩm chức năng.
Cuộc “đối đầu ngầm” giữa tế bào miễn dịch và tế bào mỡ
Trong mô mỡ của người thừa cân - béo phì, tế bào miễn dịch và tế bào mỡ luôn ở trong trạng thái giống như “đấu khẩu” với nhau. Đại thực bào và tế bào T CD8+ ồ ạt xâm nhập, khiến phản ứng viêm càng trở nên trầm trọng. Đây là một “cuộc đối thoại căng thẳng”, càng tranh cãi thì “ngọn lửa viêm” càng bùng phát dữ dội.
Bác sĩ Trương Gia Minh cho biết, gừng có khả năng chặn đứng vòng xoáy viêm này. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, gừng giúp giảm số lượng đại thực bào M1, đây là nhóm tế bào thúc đẩy viêm, đồng thời tăng đại thực bào M2, còn đây là nhóm tế bào có vai trò chống viêm.
Cơ chế này giống như thay “kẻ khiêu khích” bằng “người hòa giải”, giúp mô mỡ không còn là “chiến trường” mà dần dần trở lại trạng thái ổn định và lành mạnh.
Cân bằng miễn dịch
Đường ruột được xem là “trung tâm huấn luyện” của hệ miễn dịch. Khi hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, hệ miễn dịch sẽ trở nên nhạy cảm quá mức và dễ bị kích thích, dẫn đến phản ứng viêm lan rộng.
Bác sĩ Trương Gia Minh cho biết, gừng có khả năng tăng cường các lợi khuẩn như bifidobacterium và akkermansia. Những vi khuẩn này sản xuất axit béo chuỗi ngắn, chất giúp “làm dịu” hệ miễn dịch, từ đó phản ứng viêm sẽ giảm nhiệt một cách tự nhiên.
Điều này cho thấy, tác động của gừng không chỉ giới hạn ở mô mỡ và đường huyết, mà còn thông qua việc điều chỉnh hệ vi sinh đường ruột để viết lại “cuộc đối thoại” giữa miễn dịch và chuyển hóa, hướng cơ thể về trạng thái khỏe mạnh và cân bằng hơn.
Nghiên cứu lâm sàng về gừng trong giảm cân và chống viêm
Các thí nghiệm trên động vật cho thấy, gừng có khả năng làm nhỏ kích thước tế bào mỡ, giảm tích tụ mỡ ở gan, đồng thời kích hoạt AMPK - “công tắc năng lượng” của cơ thể. Nhờ đó, gừng mang lại tác dụng giảm cân, hạ mỡ máu và chống viêm cùng lúc.
Các nghiên cứu lâm sàng cũng chứng minh rằng, bổ sung từ 1 - 3 gram bột gừng mỗi ngày, liên tục trong 8 - 12 tuần, không chỉ giúp giảm cân và thu nhỏ vòng eo thon thả, mà còn giảm đáng kể các chỉ số viêm như protein phản ứng C (CRP) và interleukin-6 (IL-6). Những chỉ số viêm giảm thường cho thấy tình trạng viêm trong cơ thể đang được cải thiện.
Bác sĩ Trương Gia Minh nhấn mạnh: điều này cho thấy, chúng ta không cần dựa vào thuốc để ức chế mạnh phản ứng viêm, mà có thể thông qua các thành phần tự nhiên trong chế độ ăn để giúp hệ miễn dịch và quá trình chuyển hóa dần trở lại trạng thái cân bằng.
Mất cân bằng miễn dịch là căn nguyên của béo phì
Béo phì không chỉ là vấn đề về ngoại hình, mà là hệ quả lâu dài của sự mất cân bằng giữa miễn dịch và chuyển hóa. Gừng nhắc nhở chúng ta rằng, mỗi lựa chọn nhỏ trong ăn uống đều có thể thay đổi cục diện trên “chiến trường” miễn dịch.
Bác sĩ Trương Gia Minh cho biết: hệ miễn dịch vừa có thể là kẻ phá hủy, vừa có thể là người sửa chữa. Và gừng chính là “người hòa giải” giúp hệ miễn dịch chuyển từ vai trò phá hoại sang chức năng phục hồi, đưa cơ thể về trạng thái khỏe mạnh và cân bằng hơn.
