Ukraine chuẩn bị ký thỏa thuận vũ khí 90 tỷ USD với Mỹ

Ukraine sẽ tới Mỹ trong mùa Thu để hoàn tất hai thỏa thuận lớn, gồm kế hoạch mua vũ khí từ Washington và xuất khẩu máy bay không người lái (UAV) do Ukraine sản xuất.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Kiev sau chuyến công du Mỹ, ông Zelensky cho biết hai thỏa thuận này được gọi là “Mega Deal” và “Drone Deal”. Ông khẳng định quá trình chuẩn bị đã đi vào giai đoạn triển khai sau khi ông có các cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhiều lãnh đạo thế giới tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.

ukrainer_voh
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trả lời báo chí tại Văn phòng Tổng thống ở Kiev sau chuyến công du Mỹ, ngày 27/9/2025. - Ảnh: Getty

Theo ông Zelensky, danh sách mua sắm của Ukraine từ Mỹ có tổng giá trị khoảng 90 tỷ USD, trong đó có cả tên lửa tầm xa. Ông từ chối tiết lộ chi tiết vì cho rằng đây là vấn đề nhạy cảm. Báo The Telegraph dẫn nguồn tin cho biết trong cuộc gặp với Tổng thống Trump, ông Zelensky đã đề nghị cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk, loại vũ khí có tầm bắn tới 2.500 km, vượt trội so với các hệ thống mà Ukraine từng được phương Tây viện trợ.

Song song với việc mua vũ khí, Kiev cũng triển khai cơ chế xuất khẩu có kiểm soát đối với khí tài do trong nước sản xuất. Chính phủ sẽ bán những thiết bị dư thừa để lấy nguồn lực mua sắm các loại vũ khí thiết yếu hơn, trong đó có UAV đánh chặn. Ông Zelensky thừa nhận cơ chế này có thể khiến một số doanh nghiệp quốc phòng không hài lòng, nhưng khẳng định ưu tiên số một là đáp ứng nhu cầu cho quân đội.

Ukraine dự kiến ký các thỏa thuận xuất khẩu không chỉ với Mỹ mà còn với châu Âu, Trung Đông và châu Phi. Ông Zelensky tiết lộ một số quốc gia châu Phi đã bày tỏ quan tâm và Kiev đã chọn được đối tác đầu tiên, song chi tiết sẽ được công bố trong thời gian tới.

Tổng thống Zelensky cũng xác nhận Ukraine vừa tiếp nhận một hệ thống phòng không Patriot từ Israel, hiện đã vận hành được một tháng. Hai hệ thống khác do Đức cung cấp sẽ được bàn giao trong mùa Thu này.

Tháng 8 vừa qua, trong chuyến thăm Washington, ông Zelensky lần đầu tiên đưa ra đề xuất gói mua vũ khí 90 tỷ USD, coi đây là một phần trong gói bảo đảm an ninh hậu chiến. Đến tháng 9, ông công bố cơ chế xuất khẩu có kiểm soát đối với khí tài, trong đó có tàu không người lái.

Ngành công nghiệp UAV tại Ukraine phát triển mạnh từ năm 2022, khi Nga phát động chiến dịch quân sự toàn diện. Hơn 200 công ty ra đời, cung cấp nhiều hệ thống giá rẻ, linh hoạt, góp phần thay đổi cục diện chiến trường. Tuy nhiên, sản xuất đã vượt quá khả năng tài chính, trong khi xuất khẩu bị siết chặt với yêu cầu phải có giấy phép từ Cơ quan Xuất khẩu Nhà nước.

Tháng 5 năm nay, nhiều doanh nghiệp quốc phòng Ukraine đã gửi thư ngỏ tới ông Zelensky, kêu gọi dỡ bỏ rào cản để mở rộng xuất khẩu UAV và các loại vũ khí khác. Tuy vậy, theo nhà lãnh đạo Ukraine, ưu tiên hiện tại vẫn là đảm bảo trang bị cho lực lượng vũ trang trong bối cảnh xung đột chưa chấm dứt.

Bình luận