Tin tứcThông tin này được tiết lộ ngày 26/9, đồng thời được chính ông Zelensky xác nhận trong một cuộc phỏng vấn riêng với Axios ngày 24/9. Đây là bước đi mới nhất cho thấy Kiev tiếp tục theo đuổi các hệ thống vũ khí tầm xa nhằm tăng cường năng lực tấn công.
Reuters ngày 16/9 dẫn hai nguồn thạo tin cho hay chính quyền Tổng thống Trump đã phê duyệt gói viện trợ vũ khí đầu tiên cho Ukraine theo một cơ chế tài chính mới với các đồng minh.
Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách Elbridge Colby cho phép triển khai tối đa hai lô hàng, mỗi lô trị giá 500 triệu USD.
Cơ chế này được đặt tên là “Danh mục yêu cầu ưu tiên của Ukraine” (PURL), cho phép Washington cung cấp vũ khí từ kho dự trữ của Mỹ nhưng sử dụng nguồn kinh phí do các nước NATO đóng góp. Đây là lần đầu tiên cơ chế này được áp dụng, đánh dấu sự thay đổi lớn trong cách Mỹ và đồng minh viện trợ cho Kiev.
Trong khi Mỹ thận trọng hơn, các quốc gia châu Âu lại tăng cường mạnh mẽ cam kết quân sự. Theo dữ liệu từ Viện Kinh tế thế giới Kiel (Đức), tổng viện trợ quân sự mà châu Âu, bao gồm cả Vương quốc Anh đã gửi hoặc cam kết gửi cho Ukraine từ tháng 2/2022 đến cuối tháng 6/2025 đạt 80,5 tỷ euro (tương đương 93,7 tỷ USD), vượt qua mức 64,6 tỷ euro của Mỹ.
Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 6/2022, châu Âu chính thức vượt Mỹ để trở thành nhà viện trợ quân sự lớn nhất của Ukraine.
Riêng trong tháng 5 và 6/2025, châu Âu đã cam kết thêm 10,5 tỷ euro cho Kiev. Đức dẫn đầu với 5 tỷ euro, tiếp theo là Na Uy (1,5 tỷ euro), Bỉ (1,2 tỷ euro), Hà Lan, Vương quốc Anh và Đan Mạch (mỗi nước 500-600 triệu euro).
Điều đáng chú ý là 44% trong tổng số viện trợ mới này sẽ được thực hiện thông qua các hợp đồng mua sắm vũ khí, chủ yếu từ các công ty quốc phòng châu Âu, phản ánh xu hướng ưu tiên phát triển ngành công nghiệp quốc phòng trong khu vực.
Trong khi châu Âu tăng tốc, Washington lại điều chỉnh cách tiếp cận với Kiev. Mặc dù Mỹ đã phê duyệt các hợp đồng xuất khẩu vũ khí lớn trong tháng 5, song những hợp đồng này không được tính là viện trợ theo định nghĩa của Viện Kiel vì Ukraine phải tự chi trả.
Trước khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025, Mỹ từng là nguồn viện trợ chính cho Ukraine dưới thời Tổng thống Joe Biden. Ông Trump đã thay đổi chiến lược, tập trung giảm gánh nặng tài chính trực tiếp cho Washington. Phó Tổng thống JD Vance gần đây khẳng định Mỹ đã chấm dứt hỗ trợ tài chính cho Kiev chuyển sang mô hình viện trợ dựa nhiều hơn vào chia sẻ chi phí với đồng minh.
