Tin tứcVị này khẳng định đây là “biện pháp hợp pháp, có trách nhiệm và phù hợp với luật pháp quốc tế.”
Động thái này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang trở lại, đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế 100% đối với toàn bộ hàng hóa Trung Quốc được cho là đòn đáp trả trước việc Bắc Kinh siết xuất khẩu đất hiếm - nhóm nguyên liệu chiến lược cực kỳ quan trọng đối với ngành công nghiệp quốc phòng và công nghệ cao.
Theo người phát ngôn, đất hiếm hạng trung và hạng nặng có tiềm năng ứng dụng trong lĩnh vực quân sự, do đó Trung Quốc buộc phải thiết lập cơ chế kiểm soát chặt chẽ đảm bảo không để các sản phẩm này bị sử dụng sai mục đích.
“Chúng tôi không ban hành lệnh cấm xuất khẩu mà chỉ yêu cầu cấp phép đối với các đơn hàng đủ điều kiện,” đại diện Bộ Thương mại khẳng định.
“Là một quốc gia có trách nhiệm, Trung Quốc muốn góp phần bảo vệ hòa bình thế giới và ổn định khu vực, đồng thời thực hiện nghiêm các nghĩa vụ quốc tế về không phổ biến vũ khí hạt nhân.”
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết Bắc Kinh đã thông báo rõ với các nước và khu vực liên quan thông qua cơ chế đối thoại kiểm soát xuất khẩu song phương, đồng thời sẵn sàng hợp tác để bảo vệ chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là trong các lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao đang chịu tác động từ chính sách bảo hộ của Mỹ.
Khi được hỏi về việc Washington công bố áp thuế 100% và mở rộng kiểm soát xuất khẩu phần mềm trọng yếu, người phát ngôn Trung Quốc chỉ trích Mỹ đang “lạm dụng an ninh quốc gia để phục vụ mục tiêu chính trị”.
Theo phía Bắc Kinh, kể từ sau các cuộc đàm phán kinh tế song phương tại Tây Ban Nha hồi tháng 9, Mỹ ban hành liên tiếp nhiều biện pháp hạn chế mới khiến bầu không khí đối thoại “xấu đi nghiêm trọng.”
“Cố tình đe dọa áp thuế cao không phải là cách đúng đắn để hòa hợp với Trung Quốc,” vị phát ngôn nhấn mạnh. “Lập trường của Trung Quốc là rõ ràng: chúng tôi không muốn chiến tranh thương mại, nhưng chúng tôi cũng không sợ.”
Theo giới quan sát, quyết định của ông Trump ấn định thời điểm áp thuế vào ngày 1/11, tức hai ngày sau cuộc gặp dự kiến với Chủ tịch Tập Cận Bình bên lề hội nghị cấp cao APEC tại Hàn Quốc cho thấy Washington vẫn để ngỏ khả năng đàm phán phút chót.
Ban đầu, ông Trump từng tuyên bố có thể hủy cuộc gặp song phương nhưng sau đó lại nói mập mờ: “Tôi chưa hủy nhưng cũng không chắc chúng ta sẽ đạt được thỏa thuận. Dù sao, tôi vẫn sẽ có mặt ở đó.” Khi được hỏi liệu Mỹ có thể rút lại quyết định áp thuế nếu Trung Quốc thay đổi lập trường, ông chỉ đáp: “Chúng ta sẽ phải chờ xem. Đó là lý do tôi chọn ngày 1/11.”
Đất hiếm vốn là “lá bài chiến lược” của Bắc Kinh khi Trung Quốc hiện chiếm hơn 70% sản lượng toàn cầu. Việc nước này kiểm soát chặt xuất khẩu khiến Mỹ lo ngại về sự phụ thuộc nguyên liệu trong các ngành sản xuất chip, quốc phòng, xe điện và năng lượng sạch.
