Tin tứcĐộng thái diễn ra trong bối cảnh khoảng 500 binh sĩ Vệ binh Quốc gia được đặt trong tình trạng sẵn sàng triển khai tới thành phố lớn thứ ba của nước Mỹ.
Cả ông Johnson và ông Pritzker đều chưa từng bị cáo buộc sai phạm hình sự, song đang trở thành trung tâm phản đối chính sách siết nhập cư và triển khai quân đội của chính quyền Tổng thống Trump tại các bang do đảng Dân chủ kiểm soát.
Lời kêu gọi này được ông Trump đưa ra chỉ vài giờ sau khi cựu Giám đốc FBI James Comey ra hầu tòa với cáo buộc gian dối và cản trở điều tra Quốc hội – đánh dấu lần đầu tiên một nhân vật cấp cao trong danh sách đối thủ chính trị của ông Trump bị truy tố. Bộ Tư pháp Mỹ hiện cũng đang điều tra thêm một số đối thủ khác của Tổng thống, dù tất cả đều phủ nhận hành vi sai trái.
Trên mạng xã hội TruthSocial, ông Trump cáo buộc chính quyền Chicago và bang Illinois không có biện pháp bảo vệ nhân viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) làm việc tại địa bàn.
Căng thẳng leo thang sau khi Thị trưởng Johnson ký sắc lệnh hành pháp tuyên bố Chicago là “Khu vực không ICE”, cấm các đặc vụ liên bang sử dụng tài sản công của thành phố cho các chiến dịch bắt giữ người nhập cư. Ông Johnson chỉ trích phản ứng của Tổng thống, cho rằng đây không phải lần đầu ông Trump tìm cách bắt giữ người vô tội, và khẳng định “sẽ không lùi bước”.
Thống đốc JB Pritzker, một ứng viên tiềm năng cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2028, cũng lên tiếng chỉ trích, cho rằng ông Trump đang đòi bắt giữ đại diện dân cử chỉ vì họ hạn chế quyền lực của ông.
Theo Vệ binh Quốc gia Mỹ, khoảng 200 binh sĩ từ Texas và 300 từ Illinois đã tập kết quanh khu vực Chicago, với nhiệm vụ bảo vệ cơ sở liên bang và nhân viên ICE. Đây là một phần trong kế hoạch mở rộng triển khai quân đội tới các thành phố mà ông Trump gọi là “bãi huấn luyện” cho quân đội.
Từ khi trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã điều Vệ binh Quốc gia tới Los Angeles, Washington D.C., Chicago và Portland, vấp phải phản đối dữ dội từ các lãnh đạo Dân chủ, những người cáo buộc ông phóng đại tình hình tội phạm để biện minh cho các hành động quân sự.
Dù ông Trump khẳng định mục tiêu là “chấm dứt tội phạm ở Mỹ”, số liệu cho thấy tỷ lệ tội phạm bạo lực đã giảm tại nhiều thành phố lớn kể từ sau đại dịch COVID-19, và Vệ binh Quốc gia chưa từng được sử dụng để trấn áp tội phạm đường phố.
Tại Chicago và Portland, biểu tình chống chính sách nhập cư chủ yếu diễn ra trong hòa bình. Tại một cơ sở ICE ở Broadview (ngoại ô Chicago), chỉ có vài người biểu tình ôn hòa, bị ngăn cách bởi hàng rào cảnh sát có vũ trang.
Thống đốc Pritzker cáo buộc ông Trump cố tình tạo căng thẳng để hợp thức hóa việc điều quân. Bang Illinois đã kiện lên tòa án liên bang nhằm ngăn hành động này, song một thẩm phán cho phép triển khai tạm thời, trong khi một thẩm phán khác đã chặn kế hoạch tương tự tại Portland.
Trong diễn biến liên quan, một tòa án liên bang phán quyết rằng ICE đã vi phạm thỏa thuận năm 2022 giới hạn việc bắt giữ người nhập cư không có lệnh. Phán quyết kéo dài hiệu lực thỏa thuận đến tháng 2 năm 2026, tạo rào cản pháp lý cho các chiến dịch cứng rắn của ICE dưới thời Tổng thống Trump.
Ông Trump tuyên bố có thể viện dẫn Đạo luật Chống nổi loạn năm 1807 để vượt qua các giới hạn pháp lý – đạo luật từng được áp dụng lần cuối vào năm 1992, trong cuộc bạo động tại Los Angeles.
