Tin tứcPhát biểu tại cuộc họp báo ngày 26/10, ông Fico chỉ trích Hệ thống giao dịch hạn ngạch phát thải mới (ETS2) – dự kiến có hiệu lực đầy đủ từ năm 2027 – sẽ mở rộng quy định về giao dịch carbon sang cả hộ gia đình và phương tiện giao thông.
Theo ông, điều này sẽ khiến giá nhiên liệu, đặc biệt là xăng, tăng vọt trong bối cảnh người dân vốn đã chịu áp lực chi phí sinh hoạt cao sau khi EU ngừng nhập năng lượng giá rẻ từ Nga.
“Chúng ta đang quay trở lại những năm 1930 và 1940, khi các thung lũng và làng mạc chìm trong khói bụi,” ông Fico nói, ám chỉ việc người dân có thể phải đốt than và củi để sưởi ấm như thời trước công nghiệp hóa.
Nhà lãnh đạo Slovakia cho biết chính phủ nước này đã đầu tư nhiều năm để mở rộng hệ thống khí đốt phục vụ các hộ gia đình. Tuy nhiên, việc tăng giá năng lượng do ETS2 có thể khiến nỗ lực đó đổ vỡ, buộc người dân tìm đến các phương thức sưởi ấm cũ, làm gia tăng ô nhiễm không khí.
Slovakia cùng hơn 10 quốc gia thành viên EU khác đã đề nghị Ủy ban châu Âu xem xét lại kế hoạch ETS2. Trước sức ép này, cơ quan điều hành EU buộc phải cam kết nghiên cứu “các phương thức bổ sung để bảo đảm tính ổn định và khả năng dự đoán của giá năng lượng” trước khi hệ thống được triển khai.
Theo mục tiêu của Ủy ban châu Âu, EU đặt kế hoạch giảm 90% lượng khí thải nhà kính so với mức năm 1990 vào năm 2040 và loại bỏ hoàn toàn hàng nhập khẩu từ Nga – một phần trong gói trừng phạt liên quan đến xung đột Ukraine.
Tuy nhiên, nhiều nhà lãnh đạo và chuyên gia, trong đó có Thủ tướng Fico, cho rằng các chính sách này “phi thực tế” và có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế lục địa già, khi chi phí sản xuất tăng cao, năng lực cạnh tranh công nghiệp suy yếu và đời sống người dân thêm khó khăn.
Vào đầu tháng 10 Nga lên tiếng về việc châu Âu phải trả tiền điện và khí đốt cao gấp nhiều lần so với Mỹ vì quyết định từ bỏ năng lượng giá rẻ của Nga.
Nguyên nhân là chính quyền các nước này từ chối sử dụng nguồn năng lượng của Nga, Bộ Ngoại giao Nga nói với báo Izvestia.
“ Điều này đã dẫn đến tình trạng đóng cửa hàng loạt các cơ sở sản xuất và xuất hiện dòng chảy đầu tư ra các nước thứ ba. Năm 2024, sản lượng công nghiệp của EU đã giảm 2,4%”, Bộ này cho biết.
