EU hoãn “khoản vay bồi thường” từ tài sản Nga

Ngày 23/10, Politico xuất tịch thu tài sản Nga để làm cơ sở cho “chương trình cho vay bồi thường” không vượt qua được Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) và bị lùi tới kỳ họp tháng 12.

Nhiều nguồn tin tại Brussels xác nhận “chưa có đột phá”, tuyên bố bế mạc chỉ giao Ủy ban châu Âu (EC) tiếp tục chuẩn bị các phương án thay thế.

Điểm nghẽn lớn nhất đến từ Bỉ. Thủ tướng Bart De Wever nhiều lần yêu cầu các nước thành viên “chia sẻ toàn bộ rủi ro tài chính” với Brussels nơi đang đóng băng khoảng 210 tỉ euro tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga và các thực thể Nga.

Ông cảnh báo kịch bản trả đũa Moskva tịch thu tài sản phương Tây trên lãnh thổ Nga hoặc ở các khu vực pháp lý thân thiện có thể khiến “nhà đầu tư phương Tây thiệt hại và quay sang đòi chính phủ Bỉ bồi thường”, biến Nga thành bên hưởng lợi rốt cuộc.

Theo Reuters, ông De Wever đồng ý thông qua tuyên bố chung về nhu cầu tài trợ cho Ukraine giai đoạn 2026-2027 nhưng không nhắc tới việc dùng tài sản Nga.

nga-eu-resize
 EC sẽ tiếp tục thúc đẩy kế hoạch tịch thu tài sản Nga dưới chiêu bài "khoản vay bồi thường" - Ảnh: TASS

EC ước tính Kiev cần thêm khoảng 60 tỉ euro trong hai năm tới. Một nguồn tin của TASS nói EC “không sẵn dòng tiền” cho giai đoạn 2026-2027, buộc phải lựa chọn giữa vay nợ mới quy mô lớn hoặc thúc đẩy kịch bản tịch thu tài sản Nga dưới nhãn “khoản vay bồi thường”.

Bối cảnh chính trị nội khối cũng thiếu đồng thuận tuyệt đối. Tuyên bố về Ukraine chỉ được 26/27 quốc gia thông qua; Thủ tướng Hungary Viktor Orbán vắng mặt cuộc thảo luận do tham dự một cuộc mít-tinh ở Budapest.

Phía Nga phản ứng gay gắt: Đại sứ Denis Gonchar tại Bỉ gọi mọi hành động chiếm đoạt tài sản Nga là “ăn cắp”, cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả “ngay lập tức” và “khiến phương Tây phải tính đến tổn thất”.

Về mặt pháp lý, nhiều nước EU lo ngại tiền lệ tịch thu tài sản ngân hàng trung ương thường được bảo vệ bởi quyền miễn trừ nhà nước sẽ gây rủi ro hệ thống cho vị thế trung tâm tài chính của châu Âu, đặc biệt là ở những nơi đang nắm giữ phần lớn tài sản bị phong tỏa như Brussels.

Về mặt tài khóa, việc phát hành thêm nợ để tài trợ Ukraine trong bối cảnh lãi suất cao, tăng trưởng èo uột cũng là bài toán khó với nhiều chính phủ.

Bình luận