Tin tứcTổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có một cuộc điện đàm “rất hiệu quả” và thống nhất lộ trình ngoại giao mới: đội ngũ cố vấn cấp cao hai bên sẽ nhóm họp ngay tuần tới, sau đó hai nhà lãnh đạo sẽ gặp trực tiếp tại Budapest (Hungary) “trong khoảng hai tuần nữa” để thử chấm dứt chiến sự Nga - Ukraine.
Theo ông Trump, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio sẽ sớm gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov để chốt các chi tiết cho hội nghị thượng đỉnh.
Trong chia sẻ trên mạng xã hội, ông Trump thừa nhận phía Nga “không thích thú” khi nghe tới khả năng Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng ám chỉ Kiev chưa chắc nhận được loại vũ khí này bởi “quân đội Mỹ không thể làm cạn kiệt kho dự trữ” và Washington “cũng cần chúng”. Cách nói này cho thấy Tomahawk đang được sử dụng như đòn bẩy gây sức ép ngoại giao hơn là cam kết trang bị tức thời.
Điện Kremlin gọi cuộc điện đàm là “thẳng thắn và đáng tin cậy”, xác nhận đang chuẩn bị cho thượng đỉnh. Cố vấn đối ngoại Yuri Ushakov nói ông Putin nhấn mạnh việc cấp Tomahawk cho Kiev “không làm thay đổi cục diện chiến trường” nhưng sẽ tổn hại triển vọng hòa bình.
Ở chiều trung gian, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán người giữ quan hệ tốt với cả Washington và Moscow cho biết ông đã trao đổi với Tổng thống Trump và “các bước chuẩn bị cho thượng đỉnh hòa bình Nga - Mỹ đang được tiến hành”.
Động thái ngoại giao này diễn ra ngay trước cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Washington.
Ông Zelensky nhận định mối đe dọa Tomahawk góp phần thúc đẩy Moscow quay lại bàn đàm phán: “Moskva nhanh chóng nối lại đối thoại ngay khi nghe tin về Tomahawk”, đồng thời bày tỏ hy vọng xung lực từ thỏa thuận ngừng bắn Trung Đông mà ông Trump làm trung gian sẽ lan sang hồ sơ Ukraine.
Trong chuyến đi Mỹ, nhà lãnh đạo Ukraine dự kiến gặp các tập đoàn quốc phòng để bàn về tăng cường hệ thống phòng không.
Nếu diễn ra đúng lịch, đây sẽ là thượng đỉnh Nga - Mỹ thứ hai kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, sau cuộc gặp ở Alaska hồi tháng 8. Quan hệ cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo đã trải qua nhiều thăng trầm: giai đoạn đầu có dấu hiệu “hạ nhiệt” nhưng kỳ Alaska khép lại không có đột phá về chấm dứt xung đột khiến kỳ vọng lắng xuống.
Lần này, việc chọn Budapest một thủ đô EU có lập trường thực dụng và nhiều kênh làm việc với Moscow được xem như nỗ lực tạo địa bàn trung lập hơn để “mở khóa” các phương án ngừng bắn.
