Mỹ mở rộng trừng phạt nhắm vào Iran giữa lúc nối lại đàm phán hạt nhân

VOH - Động thái được coi là vừa gây sức ép vừa mở đường cho một giải pháp ngoại giao tiềm năng.

Ngày 6/6, Bộ Tài chính Mỹ thông báo áp đặt trừng phạt mới đối với gần 40 cá nhân và thực thể có liên hệ với Iran, trong bối cảnh Washington và Tehran đang nối lại đàm phán nhằm tìm kiếm một thỏa thuận hạt nhân mới.

Theo thông báo của Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) trực thuộc Bộ Tài chính Mỹ, lệnh trừng phạt lần này nhằm vào 10 cá nhân và 27 thực thể đến từ Iran, Trung Quốc và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Các đối tượng bị cáo buộc đã hỗ trợ các hoạt động phát triển vũ khí, chuyển giao công nghệ nhạy cảm hoặc tham gia các hoạt động tài chính bị cấm liên quan tới chương trình hạt nhân và tên lửa của Iran.

Iran
Quang cảnh bên trong nhà máy điện hạt nhân Bushehr ở miền Nam Iran - Ảnh: FARS NEWS AGENCY/TTXVN)

Mỹ cho rằng các công ty và cá nhân nằm trong danh sách trừng phạt đã giúp Iran lách luật để tiếp cận vật liệu lưỡng dụng, vận chuyển dầu mỏ bất hợp pháp, và chuyển giao thiết bị phục vụ chương trình hạt nhân. Các lệnh trừng phạt sẽ phong tỏa tài sản của các đối tượng tại Mỹ và cấm mọi giao dịch với công dân hoặc tổ chức Mỹ.

Đáng chú ý, thông báo của OFAC được đưa ra trong bối cảnh chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang tìm cách thúc đẩy một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran, sau khi Mỹ rút khỏi Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) vào năm 2018 trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump. JCPOA là thỏa thuận hạt nhân đạt được giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran đổi lấy việc dỡ bỏ cấm vận.

Kể từ tháng 4/2025, Mỹ và Iran đã tiến hành 5 vòng đàm phán gián tiếp dưới sự trung gian của Oman. Đây được xem là nỗ lực tiếp xúc cấp cao hiếm hoi giữa hai nước sau nhiều năm gián đoạn. Giới phân tích nhận định, Washington đang áp dụng chiến lược “vừa đàm phán, vừa gây sức ép”, nhằm buộc Iran nhượng bộ trong các điều khoản then chốt như giới hạn mức làm giàu uranium và cho phép thanh sát quốc tế sâu rộng hơn.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump cũng đưa ra cảnh báo cứng rắn: nếu đàm phán không đạt kết quả, Mỹ sẽ không loại trừ khả năng hành động quân sự để ngăn chặn chương trình hạt nhân của Iran phát triển vượt ngưỡng.

Lần gần nhất Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt mới lên Iran là ngày 21/5, và từ đó đến nay, Bộ Tài chính đã tạm hoãn công bố thêm hai đợt trừng phạt do tính toán về thời điểm phù hợp để không cản trở các cuộc đàm phán đang diễn ra.

Chính quyền Tehran hiện chưa có phản ứng chính thức về đợt trừng phạt mới. Tuy nhiên, các nguồn tin ngoại giao khu vực cho biết Iran vẫn tiếp tục tham gia đàm phán, dù bày tỏ không hài lòng trước các biện pháp gia tăng áp lực của Washington.

Giới quan sát nhận định, các động thái song hành của Mỹ cho thấy nỗ lực “vừa cây gậy, vừa củ cà rốt” trong chính sách đối ngoại đối với Iran, khi Nhà Trắng đặt mục tiêu đạt một thỏa thuận hạt nhân có lợi hơn cho an ninh khu vực, nhưng vẫn sẵn sàng “dằn mặt” nếu Tehran tiếp tục vượt rào.

 
Bình luận