Tin tứcĐộng thái đánh dấu sự thay đổi chính sách mạnh mẽ và bất ngờ sau hơn một thập kỷ cấm vận nghiêm ngặt nhằm vào chế độ cũ của Tổng thống Bashar al-Assad.
Thông báo được đưa ra bởi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, người khẳng định: “Syria phải tiếp tục nỗ lực để trở thành một quốc gia ổn định và hòa bình. Các hành động hôm nay hy vọng sẽ đưa đất nước này vào con đường hướng tới một tương lai tươi sáng, thịnh vượng và ổn định.”
Động thái này chính thức hóa tuyên bố trước đó của Tổng thống Donald Trump trong chuyến công du Trung Đông tuần trước. Khi đó, ông Trump bất ngờ tuyên bố sẽ xóa bỏ các lệnh trừng phạt “tàn bạo và tê liệt” áp đặt từ thời ông Assad để đáp lại đề nghị từ các đối tác chiến lược trong khu vực như Thổ Nhĩ Kỳ và Saudi Arabia – hai quốc gia vốn có ảnh hưởng đáng kể tại Trung Đông.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ áp dụng cho chính phủ mới của Syria với một số điều kiện đi kèm. Trong đó, đáng chú ý là yêu cầu Syria không được hỗ trợ hoặc cung cấp nơi ẩn náu an toàn cho các tổ chức khủng bố và phải đảm bảo an ninh cho các nhóm tôn giáo và sắc tộc thiểu số trong nước. Các quy định này nhằm ngăn chặn việc tái diễn bất ổn xã hội và bảo vệ các quyền tự do cơ bản của người dân.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ban hành lệnh miễn trừ đặc biệt cho phép các đối tác và đồng minh nước ngoài tham gia vào công cuộc tái thiết Syria, mở ra cánh cửa cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh và cung cấp dịch vụ tài chính. Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố: “Lệnh miễn trừ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp điện, năng lượng, nước và vệ sinh, đồng thời cho phép hỗ trợ nhân đạo hiệu quả hơn trên khắp Syria. Đây là bước đi đầu tiên trong việc hiện thực hóa tầm nhìn của Tổng thống về một mối quan hệ mới giữa Mỹ và Syria.”
Giới phân tích cho rằng quyết định này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn có khả năng mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ song phương giữa Washington và Damascus, vốn bị cắt đứt từ sau cuộc nội chiến Syria bùng phát năm 2011. Việc Mỹ cho phép thực hiện các giao dịch tài chính, cũng như cung cấp dịch vụ liên quan đến sản phẩm dầu mỏ của Syria, sẽ đóng vai trò quan trọng trong tiến trình phục hồi kinh tế của quốc gia Trung Đông bị chiến tranh tàn phá này.
Phản ứng trước quyết định trên, Bộ Ngoại giao Syria đã ra thông cáo hoan nghênh, gọi đây là “bước đi tích cực đúng hướng nhằm giảm bớt những đau khổ về nhân đạo và kinh tế cho người dân Syria.”
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng quá trình phục hồi của Syria sẽ đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc thiết lập lại lòng tin với cộng đồng quốc tế và đảm bảo rằng quá trình tái thiết không bị chi phối bởi lợi ích chính trị phe phái.
