Ngày 9/10, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với khoảng 100 cá nhân, tổ chức và tàu thuyền liên quan đến hoạt động giao thương dầu mỏ và hóa dầu của Iran, trong đó có nhiều tập đoàn hóa dầu, tàu chở dầu và một cảng tại Trung Quốc.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết đây là vòng trừng phạt thứ tư nhằm vào các nhà máy lọc dầu Trung Quốc vẫn tiếp tục mua dầu từ Iran bất chấp lệnh cấm vận. Lần này, Washington lần đầu tiên đưa một cảng Trung Quốc – công ty logistics hóa chất Jiangyin Foreversun – vào danh sách trừng phạt, với cáo buộc tiếp nhận sản phẩm hóa dầu có nguồn gốc Iran.
Phát biểu sau quyết định, Tổng thống Trump khẳng định Mỹ sẵn sàng tạo cơ hội để Iran tái thiết kinh tế, nhưng nhấn mạnh Tehran “không được sở hữu vũ khí hạt nhân”. Mỹ lâu nay cáo buộc xuất khẩu dầu là nguồn tài chính chính cho các chương trình hạt nhân và tên lửa của Iran, cũng như các lực lượng ủy nhiệm ở Trung Đông.
Iran bác bỏ, khẳng định chương trình hạt nhân chỉ phục vụ mục đích hòa bình. Bất chấp trừng phạt, xuất khẩu dầu của Iran tháng 9 vừa qua đạt mức cao nhất năm 2025, khoảng 63,2 triệu thùng, trị giá gần 4,23 tỷ USD. Sự gia tăng này được cho là hệ quả của việc tích trữ trước khi Liên Hợp Quốc tái áp đặt các biện pháp trừng phạt.
Động thái trừng phạt diễn ra trong bối cảnh Israel và Hamas vừa đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin tại Gaza, được coi là bước tiến hướng tới chấm dứt xung đột.
Trung Quốc – nước nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới – thời gian qua đã giảm mạnh mua hàng từ Mỹ, chuyển hướng sang Brazil và Argentina giữa căng thẳng thương mại leo thang.


