Theo báo cáo mới công bố của nhóm công tác G20 do Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa dẫn dắt, bất bình đẳng đang gia tăng tại 83% quốc gia, khi 1% dân số giàu nhất thế giới chiếm tới 41% tài sản mới được tạo ra kể từ năm 2000, làm sâu sắc thêm chia rẽ xã hội và đe dọa ổn định toàn cầu.
Phát biểu tại lễ công bố, Tổng thống Cyril Ramaphosa nhấn mạnh, nhóm công tác G20 kêu gọi thành lập một ủy ban quốc tế chuyên trách về bất bình đẳng, nhằm thúc đẩy hợp tác toàn cầu và đề xuất các biện pháp đối phó hiệu quả với tình trạng phân hóa giàu nghèo ngày càng trầm trọng.
Ông Joseph Stiglitz – nhà kinh tế học đoạt giải Nobel và là người đứng đầu Ủy ban Đặc biệt về Bất bình đẳng toàn cầu – cho rằng: “Thế giới đã nhận thức được tính cấp bách của biến đổi khí hậu; giờ là lúc cần thừa nhận rằng bất bình đẳng cũng đang là một tình trạng khẩn cấp”.
Theo báo cáo, 1% dân số giàu nhất toàn cầu đã nắm giữ 41% lượng tài sản mới được tạo ra kể từ năm 2000. Trong khi đó, theo số liệu của World Inequality Lab, 50% dân số nghèo nhất chỉ gia tăng được 1% tài sản. Ông Stiglitz cảnh báo rằng, sự chênh lệch này không chỉ phản ánh bất công mà còn làm suy yếu nền tảng xã hội, gây mất cân bằng trong tăng trưởng kinh tế và đe dọa hệ thống dân chủ.
Nhóm công tác G20 đề xuất thành lập Ủy ban Quốc tế về Bất bình đẳng, hoạt động theo mô hình của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC). Ủy ban này sẽ theo dõi các nguyên nhân và tác động của bất bình đẳng, đồng thời đưa ra khuyến nghị chính sách cho các chính phủ và tổ chức quốc tế.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng 83% quốc gia – nơi sinh sống của hơn 90% dân số thế giới – hiện đang đối mặt với mức độ bất bình đẳng nghiêm trọng theo tiêu chí của Ngân hàng Thế giới (WB). Tình trạng này bị đẩy lên mức cao hơn do hàng loạt cú sốc toàn cầu như đại dịch COVID-19, xung đột tại Ukraine và căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn.
Các chuyên gia cảnh báo về một nghịch lý đáng lo ngại: trong khi 1/4 dân số thế giới thường xuyên không đủ ăn, thì khối tài sản của giới tỷ phú toàn cầu lại đạt mức kỷ lục.
Đây là sáng kiến đầu tiên của G20 nhằm đặt vấn đề bất bình đẳng lên bàn nghị sự toàn cầu, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc xem xét các yếu tố xã hội gắn liền với phát triển bền vững. Nhóm công tác sẽ trình bày kết quả nghiên cứu tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 tổ chức ở Johannesburg (Nam Phi) vào tháng 11/2025.
Theo kế hoạch, Hoa Kỳ sẽ đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên G20 vào cuối năm nay, mở ra giai đoạn chuyển giao quan trọng trong việc điều phối chính sách kinh tế và xã hội toàn cầu.

