Tin tứcNhững công ty trên hoạt động đa dạng trên các lĩnh vực, như thiết kế, phát triển, cung cấp nguyên vật liệu, lắp ráp hoặc sản xuất. Có công ty do chính quyền địa phương, trường đại học hoặc tổ chức xã hội đứng sau. Cũng có công ty tự thân.
Một số công ty thành lập vì mục đích đầu cơ, nhằm hưởng các khoản trợ cấp hào phóng của chính phủ, trong khi không am hiểu chuyên môn, cũng như tham gia khiêm tốn vào chuỗi giá trị.
Đến năm 2025, chỉ khoảng 100 thương hiệu trong số này còn hoạt động. McKinsey dự báo, đến năm 2030 chỉ còn khoảng 50. Đây không chỉ câu chuyện về năng lực doanh nghiệp, còn là sự chọn lọc của thị trường ngày càng chuyên nghiệp và khắt khe.
Tại sao nhiều thương hiệu xe điện Trung Quốc dần biến mất?
Sự bùng nổ công ty xe điện ở Trung Quốc được thúc đẩy bởi các khoản trợ cấp hào phóng, ưu đãi thuế và dễ dàng nhận giấy phép. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), điều này dẫn đến thị trường quá tải. Nhiều đơn vị thiếu công nghệ lõi, thiếu chuỗi cung ứng hoặc quy mô năng lực không đủ.
Từ 2020, Chính phủ Trung Quốc bắt đầu giảm trợ cấp lĩnh vực xe điện. Thay đổi này diễn ra lúc các doanh nghiệp xe điện Trung Quốc bắt đầu cạnh tranh khốc liệt về giá, dẫn đầu là 2 ông lớn BYD và Tesla. Giảm hỗ trợ của nhà nước cộng với cuộc chiến hạ giá, gây hậu quả tê liệt cho nhiều công ty đang thiếu vốn.
Một số tên tuổi đình đám đã rời bỏ thị trường thời gian qua:
+ HiPhi (Human Horizons): Ngừng hoạt động năm 2024 do vấn đề tài chính và vận hành
+ WM Motor: Nộp đơn xin phá sản sau khi không huy động được vốn và mất niềm tin của nhà đầu tư
+ Byton: Đóng cửa trước khi bắt đầu sản xuất hàng loạt do bất ổn nội bộ và mở rộng quá mức
+ Singulato Motors: Thương hiệu nổi trội nhưng nhanh chóng lụi tàn do khó khăn tài chính
+ LeEco EV: Sụp đổ do khoản nợ khổng lồ của công ty mẹ
+ Levdeo: Thất bại trong chuyển đổi từ xe điện tốc độ thấp sang xe cỡ lớn
+ Bordrin Motors: Phá sản năm 2021 do cú sốc Covid-19
+ Saleen China: Sụp đổ do bê bối pháp lý và tài chính
+ Qiantu Motors: Không thể mở rộng quy mô sản xuất theo cách bền vững
Những rào cản nào bên ngoài Trung Quốc?
Quá trình mở rộng ra bên ngoài, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc gặp không ít thách thức. Liên minh châu Âu (EU) đã tăng thuế lên 45,3% và Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump nhiệm kỳ 2 liên tục dựng lên hàng rào thuế quan lẫn phi thuế quan.
Tác động của các chính sách này rất đáng kể. Xe điện Trung Quốc kém cạnh tranh hơn, do đó nhiều công ty phải trì hoãn hoặc điều chỉnh kế hoạch mở rộng ra bên ngoài.
Một số ít ông lớn như Zeekr, Geely hay Xpeng, với năng lực đã tích lũy, dù có gặp khó khăn nhưng quá trình mở rộng vẫn được tiến hành mạnh mẽ.
Vì sao tương lai xe điện Trung Quốc sáng trên toàn cầu?
Dù hàng trăm công ty đã phá sản, nhưng hệ sinh thái xe điện ở Trung Quốc vẫn tăng trưởng mạnh và ấn tượng bậc nhất thế giới. Riêng chi phí sản xuất pin ở Trung Quốc đã giảm xuống còn 50-85 USD/kwh, thấp hơn nhiều so với phương Tây. Các công nghệ pin mới như BYD 10C và CATL 12C giúp sạc siêu nhanh chỉ từ 8 đến 10 phút.
Những hãng lớn của Trung Quốc, quá trình từ thiết kế đến ra đời hàng loạt mẫu xe mới, chỉ khoảng 18 tháng, bằng 1 nửa so với 36 tháng tại châu Âu.
Thương hiệu xe điện Trung Quốc nào sẽ tồn tại đến năm 2030?
Thương hiệu rất mạnh được dự đoán có thể trụ vững là BYD, Sangan, SAIC, GAC Motors, Geely, Nio, Xpeng, Zeekr, Li Auto, Leapmotor, Aito, Avatr, IM Motors, Xiaomi, Denza, Hozon Auto, SERES, Chery New Energy và JAC Motors. Các công ty trên có quy mô, vốn mạnh và nghiên cứu đổi mới không ngừng.
Nhiều thương hiệu đang mở nhà máy tại châu Âu, thiết lập liên minh với doanh nghiệp địa phương và thiết kế sản phẩm linh hoạt, nhằm ứng phó tốt nhất trước rủi ro chính sách toàn cầu.
Mặc dù phần lớn thương hiệu được dự đoán sẽ biến mất vào năm 2030, nhưng những thương hiệu còn lại sẽ tinh gọn, nội lực mạnh hơn và linh động hơn về chiến lược. Tất cả đã sẵn sàng hợp lực để dẫn đầu toàn cầu.
