Tin tứcLDP vốn nắm quyền lực lâu dài trong chính trị Nhật Bản đang phải đối mặt với sức ép lớn từ lạm phát gia tăng, quan hệ phức tạp với Mỹ, chính sách nhập cư gây tranh cãi và các vụ bê bối làm xói mòn uy tín. Cuộc bầu cử lần này vì vậy được xem như cơ hội để LDP vừa tìm ra lãnh đạo mới vừa tái tạo niềm tin nơi công chúng.
Sự kiện thu hút sự chú ý đặc biệt khi có thể đưa Nhật Bản đến với một nữ Thủ tướng đầu tiên hoặc một Thủ tướng trẻ tuổi nhất trong vòng 140 năm.
Trong số 5 ứng viên, cái tên nổi bật nhất là Shinjiro Koizumi, 44 tuổi, Bộ trưởng Nông nghiệp và con trai cựu Thủ tướng Koizumi Junichiro. Được coi là gương mặt trẻ trung, cải cách, ông hiện dẫn đầu trong các cuộc thăm dò.
Nếu đắc cử, ông sẽ trở thành Thủ tướng trẻ nhất kể từ thời Hirobumi Ito năm 1885. Koizumi đặt trọng tâm vào cải thiện đời sống người dân, đồng thời cam kết nâng tỷ lệ nữ nghị sĩ Quốc hội lên 30% trong vòng 10 năm.
Đối thủ tiềm năng là Sanae Takaichi một chính trị gia bảo thủ kỳ cựu, từng là đồng minh thân cận của cố Thủ tướng Shinzo Abe. Nếu chiến thắng, bà sẽ là nữ Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản.
Bà Takaichi cam kết cải cách kinh tế mạnh mẽ, chỉ trích chính sách lãi suất của Ngân hàng Nhật Bản và để ngỏ khả năng đàm phán lại thỏa thuận thương mại với Mỹ trong đó có gói đầu tư 550 tỉ USD đổi lấy ưu đãi thuế quan.
Yoshimasa Hayashi, 64 tuổi, Bộ trưởng Nội các là chính trị gia trung dung giàu kinh nghiệm, từng giữ nhiều vị trí quan trọng trong lĩnh vực ngoại giao, quốc phòng và nông nghiệp. Ông được đánh giá là nhân vật có khả năng tạo sự cân bằng và ổn định trong bối cảnh LDP chia rẽ.
Hai ứng viên còn lại gồm Toshimitsu Motegi, cựu Bộ trưởng Kinh tế và Ngoại giao và Takayuki Kobayashi cựu Bộ trưởng An ninh kinh tế. Cả hai chủ yếu theo đường lối trung dung, dự kiến sẽ duy trì chính sách kinh tế hiện hành.
Các chủ đề trọng tâm của cuộc bầu cử bao gồm:
Chính sách nhập cư: giữa lúc Nhật Bản tiếp nhận nhiều lao động và khách du lịch quốc tế, các ứng viên bảo thủ kêu gọi siết chặt, hạn chế quyền sở hữu bất động sản của người nước ngoài.
Kinh tế trong nước: cam kết nâng lương, hỗ trợ hộ gia đình chịu tác động từ lạm phát.
Bình đẳng giới: nhiều ứng viên đưa ra chỉ tiêu tăng tỷ lệ phụ nữ trong nội các và Quốc hội, lấy cảm hứng từ mô hình Bắc Âu.
Quan hệ đối ngoại: nhất là với Mỹ, trong bối cảnh Tokyo cần chuẩn bị đón chuyến công du châu Á của Tổng thống Donald Trump và triển khai thỏa thuận thương mại mới.
Cuộc bầu cử được quyết định bởi 295 nghị sĩ LDP và 295 phiếu đại diện từ cơ sở. Nếu không ứng viên nào giành đa số ở vòng đầu, hai ứng viên dẫn đầu sẽ bước vào vòng quyết định. Các cuộc thăm dò cho thấy ông Koizumi và ông Hayashi có lợi thế lớn, trong khi bà Takaichi khó đi xa nếu vào vòng hai.
Người chiến thắng sẽ phải đối mặt với loạt thách thức: ổn định nội bộ LDP, lấy lại niềm tin cử tri, quản lý lạm phát, cải thiện chính sách nhập cư, nâng cao vai trò của phụ nữ và điều hành quan hệ với Mỹ trong bối cảnh nhạy cảm.
