Tin tứcĐây là bước đi mang tính lịch sử, đánh dấu giai đoạn mới trong quản trị hành chính khi AI được tích hợp chính thức vào vận hành bộ máy công quyền.
Ngày 5/8, Cơ quan Dịch vụ tổng hợp Mỹ (GSA) công bố ba nền tảng AI trên được đưa vào danh sách công cụ được phép sử dụng theo hệ thống hợp đồng liên bang, cho phép các cơ quan triển khai nhanh mà không cần đàm phán riêng lẻ. Đây là bước thực hiện cụ thể chiến lược AI mới do Tổng thống Donald Trump công bố ngày 23/7, với chủ đề “Chiến thắng trong cuộc đua AI”.
GSA khẳng định các nền tảng AI được chọn đã vượt qua bài kiểm tra về hiệu suất, bảo mật và cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn liên bang, bảo đảm sử dụng AI một cách có trách nhiệm. Ông Stephen Ehikian, Phó giám đốc GSA, nhấn mạnh mục tiêu là “mang đến càng nhiều công cụ càng tốt để giúp nhân viên chính phủ làm việc hiệu quả hơn.”
Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump không chỉ tạo cơ sở pháp lý cho việc triển khai AI, mà còn biến AI thành công cụ chiến lược trong cạnh tranh toàn cầu. Chiến lược AI gồm gần 90 khuyến nghị, tập trung vào mở rộng hạ tầng, nới lỏng quy định, thúc đẩy xuất khẩu phần mềm và phần cứng AI, và khuyến khích đầu tư vào các công ty AI trong nước.
Đáng chú ý, sắc lệnh yêu cầu các công ty muốn nhận hợp đồng liên bang phải chứng minh rằng mô hình AI của họ không mang thiên kiến ý thức hệ. Theo báo New York Times, đây được xem là điều kiện mang tính “kiểm duyệt gián tiếp” và có thể gây tranh cãi về tính hợp hiến.
Giáo sư Genevieve Lakier thuộc Đại học Chicago nhận định rằng việc dùng điều kiện tài chính để kiểm soát nội dung AI có thể vi phạm quyền tự do biểu đạt theo Tu chính án thứ nhất: “Nếu chính phủ tuyên bố không ký hợp đồng với AI tạo nội dung họ không thích, đó chính là sự can thiệp đáng lo ngại.”
Bên cạnh đó, việc AI bước vào chính quyền cũng đang tạo hiệu ứng lan tỏa toàn cầu. Báo Financial Times nhận định mô hình Mỹ có thể tạo động lực cho các quốc gia đồng minh, nhất là tại châu Á, đẩy mạnh ứng dụng AI trong chính sách công và quản trị nhà nước.
Ở châu Âu, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson thừa nhận thường xuyên tham khảo ý kiến từ ChatGPT trong điều hành chính phủ, gây tranh cãi dữ dội. Dù Văn phòng Thủ tướng khẳng định không chia sẻ thông tin nhạy cảm với AI, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng việc này tiềm ẩn rủi ro đạo lý và an ninh.
Việc Mỹ chính thức triển khai ChatGPT, Gemini và Claude vào bộ máy hành chính không chỉ thể hiện quyết tâm giữ vững vai trò dẫn đầu trong cuộc đua công nghệ, mà còn mở ra một kỷ nguyên quản trị mới – nơi AI giữ vai trò trung tâm trong vận hành bộ máy chính phủ hiện đại.
