Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, việc tìm kiếm một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối luôn là mối quan tâm hàng đầu. Protein, dưỡng chất thiết yếu cho xây dựng và phục hồi cơ bắp, thường được ưu ái trong thực đơn hàng ngày. Thế nhưng, liệu chúng ta đã thực sự hiểu đúng về cách cơ thể "xử lý" lượng đạm nạp vào?

Những nghiên cứu gần đây đã hé lộ một số sai lầm tưởng chừng như vô hại trong thói quen ăn uống, âm thầm gây áp lực lên "cỗ máy lọc" quan trọng của cơ thể - thận.
"Nạp" protein càng nhiều, cơ bắp càng khỏe?
Quan niệm "ăn nhiều đạm để tăng cơ nhanh chóng" dường như đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người, đặc biệt là những ai theo đuổi lối sống năng động. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra rằng cơ thể chỉ có thể hấp thụ một lượng protein nhất định tại một thời điểm.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the International Society of Sports Nutrition năm 2018 cho thấy việc tiêu thụ hơn 20 -30gram protein trong một bữa ăn không mang lại lợi ích đáng kể nào trong việc tổng hợp protein cơ bắp ở người trưởng thành khỏe mạnh. Lượng protein dư thừa sẽ bị chuyển hóa, tạo ra các chất thải mà thận phải vất vả lọc bỏ.
Theo một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Nutrients năm 2020, việc tiêu thụ protein quá mức kéo dài có thể dẫn đến tăng áp lực lọc cầu thận ở những người có chức năng thận bình thường, và gây ra những ảnh hưởng tiêu cực hơn ở những người có tiền sử bệnh thận.
Chỉ "kiêng khem" khi thận đã có "vấn đề"?
Nhiều người cho rằng chỉ khi được chẩn đoán mắc bệnh thận mới cần quan tâm đến lượng protein trong chế độ ăn. Đây là một quan niệm sai lầm nguy hiểm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu protein kéo dài có thể là một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn gây suy giảm chức năng thận theo thời gian, ngay cả ở những người khỏe mạnh.
Một nghiên cứu lớn được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine, theo dõi hơn 1,6 triệu người trưởng thành trong nhiều năm, cho thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ protein động vật cao và nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính cao hơn.
Việc "phòng bệnh hơn chữa bệnh" bằng cách duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, hợp lý về lượng protein là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận về lâu dài.
"Quên" uống đủ nước khi tăng cường protein?
Protein khi chuyển hóa sẽ tạo ra urê, một chất thải cần được thận lọc và đào thải ra ngoài qua đường nước tiểu. Khi lượng protein nạp vào tăng cao, thận sẽ phải làm việc "cật lực" hơn để loại bỏ urê. Nếu không uống đủ nước, lượng urê có thể tích tụ, gây áp lực lên thận và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Một nghiên cứu trên tạp chí American Journal of Kidney Diseases năm 2015 đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đủ lượng nước hàng ngày, đặc biệt là khi thực hiện chế độ ăn giàu protein, để hỗ trợ chức năng thận và ngăn ngừa các biến chứng.
Chỉ chú trọng nguồn protein động vật?
Protein động vật thường chứa nhiều purine, khi chuyển hóa sẽ tạo ra axit uric. Nồng độ axit uric cao trong máu có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận urat và gây tổn thương thận. Các nghiên cứu gần đây khuyến khích việc đa dạng hóa nguồn protein, bao gồm cả protein thực vật từ các loại đậu, hạt, ngũ cốc nguyên hạt.
Thay vì chạy theo những quan niệm sai lầm, hãy lắng nghe cơ thể, tìm hiểu những thông tin khoa học đáng tin cậy và xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, hợp lý, kết hợp với việc uống đủ nước để bảo vệ "người hùng thầm lặng" mang tên thận của bạn.
Việc tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để có một kế hoạch ăn uống phù hợp với thể trạng và nhu cầu cá nhân cũng là một bước đi thông minh để duy trì một cơ thể khỏe mạnh.