Ngày 22/7, TAND Hà Nội bước sang ngày làm việc thứ hai trong phiên xét xử 45 bị cáo liên quan vụ án Cưỡng đoạt tài sản thông qua hoạt động đòi nợ thuê kiểu giang hồ. Đây là một trong những đường dây đòi nợ phi pháp quy mô lớn nhất từng bị đưa ra xét xử, dưới sự chỉ đạo của Lê Quốc Thống (47 tuổi, hiện đang bỏ trốn).

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát (VKS), từ năm 2018, Thống mua lại 238.160 khoản nợ xấu tín chấp cá nhân từ một doanh nghiệp, với giá chỉ bằng 12-15% giá trị nợ, tương đương 3.500 tỷ đồng. Cùng với khoản nợ, Thống còn được bàn giao toàn bộ thông tin cá nhân của người vay.
Sau đó, Thống thành lập 7 công ty đòi nợ, tuyển dụng 103 nhân viên, chia làm 11 nhóm, đặt chỉ tiêu mỗi người phải thu tiền từ 400-500 con nợ mỗi tháng. Nhân viên nào không đạt KPI trong 2 tháng liên tiếp sẽ bị sa thải.
Đường dây của Thống sử dụng tổng đài tự động, phần mềm biến đổi giọng nói và nhiều sim điện thoại "rác" để liên tục gọi điện, chửi bới, đe dọa giết người thân, tung tin thất thiệt, gây áp lực buộc người vay trả tiền. Đặc biệt, các đối tượng còn cắt ghép hình ảnh nhạy cảm với nội dung vu khống (chửa hoang, mại dâm, nghiện ma túy...) rồi đăng tải lên mạng xã hội để bôi nhọ danh dự con nợ.
Thông qua các thủ đoạn này, nhóm của Thống đã thu được 571 tỷ đồng, dù đến nay cơ quan điều tra mới xác minh được 26 bị hại bị cưỡng đoạt tổng cộng 904 triệu đồng.
Dàn lãnh đạo đồng loạt “không biết, không chỉ đạo”
Ngoài Thống đang bỏ trốn, các lãnh đạo còn lại của hệ thống công ty đều đang bị xét xử. Trong đó, Trần Hồng Tiến (51 tuổi) – Giám đốc điều hành toàn hệ thống và là bạn làm ăn thân cận với Thống từ năm 2017 – bị xác định là “cánh tay phải” của ông trùm.

Tiến khai đã lập nhiều công ty đứng tên người khác, nhưng thực chất nhân viên đều làm việc tại cùng một địa điểm, chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Thống và Tiến. Sau khi Thống xuất cảnh, hai người vẫn họp trực tuyến mỗi tuần để báo cáo, điều hành.
Dù bị cáo buộc biết rõ các thủ đoạn đòi nợ phi pháp nhưng vẫn đốc thúc nhân viên làm việc, Tiến khẳng định "không chứng kiến", chỉ nghe "nhân viên ồn ào" và được Thống trấn an "đòi nợ thì phải to tiếng". Tiến hưởng mức lương 40 triệu đồng/tháng.
Tương tự, Nguyễn Đức Khoa (34 tuổi), cấp phó của Thống, kiêm Tổng giám đốc 3 công ty, khai không biết nhân viên đòi nợ kiểu xã hội đen, chỉ tập trung vào KPI và hiệu quả thu hồi nợ. Mỗi tháng, Khoa được cấp 50-60 triệu đồng để mua thông tin cá nhân người vay, gồm số điện thoại, mạng xã hội, nơi làm việc, thông tin người thân...

Nhân viên đòi nợ được hướng dẫn “tự học hỏi nhau”
Các trưởng nhóm khai không được đào tạo bài bản, chỉ “học lẫn nhau” cách đòi nợ. Nhân viên được tuyển qua điện thoại hoặc do quen biết trước nên rủ nhau cùng vào làm, lương khởi điểm khoảng 5 triệu đồng/tháng, kèm thưởng nếu đòi được tiền. Với khoản nợ thu được 100 triệu đồng, có thể được thưởng thêm 5 triệu. Quy định chung của công ty là "2 tháng không đạt KPI sẽ bị đuổi".
26 bị hại đã xác định không có mặt tại tòa nhưng đều không yêu cầu bồi thường, chỉ đề nghị tòa xử lý nghiêm các bị cáo. Nhà chức trách hiện vẫn đang tiếp tục ủy thác điều tra để xác minh thêm các nạn nhân khác.
Phiên tòa dự kiến kéo dài 7 ngày.