Hành vi này nằm trong một đường dây sai phạm kéo dài nhiều năm, liên quan đến hàng chục bị can tại Bộ Tư pháp, Bộ Công an và một số văn phòng công chứng.
Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an (A09) vừa hoàn tất kết luận điều tra và đề nghị truy tố 22 bị can với các tội danh Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Trong số này, ông Hoàng Quốc Hùng, nguyên Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia (Bộ Tư pháp), bị xác định là người cầm đầu. Ông Hùng bị cáo buộc nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng để chỉ đạo cấp phiếu lý lịch tư pháp sai quy định cho hàng chục nghìn hồ sơ.
Phiếu lý lịch tư pháp là văn bản xác nhận một cá nhân có hay không có án tích. Luật quy định việc cấp phiếu này thuộc thẩm quyền của Sở Tư pháp địa phương hoặc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia, tùy theo trường hợp cụ thể.
Tuy nhiên, ông Hùng đã chỉ đạo cấp dưới bỏ qua yêu cầu bắt buộc về nơi cư trú trong hồ sơ. Thay vì sử dụng căn cước công dân, người làm hồ sơ được hướng dẫn nộp hộ chiếu để né tránh việc xác định địa chỉ thường trú hoặc tạm trú. Những hồ sơ này sau đó vẫn được tiếp nhận và cấp phiếu dù không đủ điều kiện theo quy định.
Để kiểm soát đường dây này, ông Hùng cấm cán bộ trong trung tâm trực tiếp làm dịch vụ nhưng lại cho phép một cộng tác viên là Phạm Quang Hậu, thuộc Công ty luật TNHH Vicco, đứng ra làm trung gian nhận hồ sơ. Mỗi phiếu lý lịch tư pháp được “giải quyết” với giá 700.000 đồng. Hậu sẽ thu tiền từ khách hàng, giữ lại một phần rồi đưa hối lộ cho ông Hùng hàng tuần bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản.
Từ năm 2019 đến tháng 7/2023, nhóm của ông Hùng đã cấp gần 56.000 phiếu trái quy định, nhận về tổng cộng 43,9 tỷ đồng.
Trong số những người tham gia đường dây, Nguyễn Tú Anh là một trong những mắt xích quan trọng. Dù không có thẩm quyền cấp phiếu, Tú Anh vẫn nhận tiền và hồ sơ từ người có nhu cầu, sau đó thông qua các mối quan hệ để nhờ "chạy phiếu".
Giai đoạn từ tháng 10/2019 đến tháng 4/2022, Tú Anh chuyển khoản 3,4 tỷ đồng cho Nguyễn Đình Cảnh (cựu Phó phòng hành chính tổng hợp) để nhờ Hậu liên hệ ông Hùng giải quyết hơn 4.600 hồ sơ. Từ tháng 5/2022 đến tháng 3/2023, Tú Anh bỏ qua Cảnh, trực tiếp đưa tiền mặt cho Hậu tổng cộng 4,3 tỷ đồng, đổi lấy hơn 6.100 hồ sơ được cấp phiếu.
Tổng cộng, Tú Anh đưa hối lộ 7,7 tỷ đồng và hưởng lợi cá nhân 539 triệu đồng. Khi bị điều tra, ông này đã thành khẩn khai báo, nộp lại 540 triệu đồng để khắc phục hậu quả.
Để hoàn thiện thủ tục cho khách, Nguyễn Xuân Thọ (đại diện văn phòng giao dịch Công ty Vicco) thỏa thuận với các công chứng viên thực hiện chứng thực khống giấy tờ. Những tài liệu này gồm bản sao căn cước, hộ chiếu, hoặc tờ khai xin cấp phiếu do Thọ tự lập và ký trước mặt công chứng viên.
Tài liệu được in trên giấy A4 trắng, có đóng dấu chức danh công chứng viên và dấu văn phòng nhưng không được ghi sổ theo đúng quy trình.
Từ năm 2019 đến tháng 7/2023, công chứng viên Trương Thị Nga đã chứng thực khống hơn 34.500 tài liệu, trực tiếp ký trên gần 25.000 bản, thu lợi 172 triệu đồng. Các công chứng viên khác như Lại Hồng Khánh, Lương Minh Sơn và Vũ Nam cũng tham gia, hưởng lợi hàng chục triệu đồng mỗi người.
Từ ngày 1/3, Bộ Công an đã chính thức tiếp nhận việc cấp phiếu lý lịch tư pháp từ Bộ Tư pháp, giao nhiệm vụ này cho Cục Hồ sơ nghiệp vụ và các phòng hồ sơ nghiệp vụ cấp tỉnh. Việc siết chặt quy trình nhằm ngăn chặn tình trạng "mua bán" phiếu lý lịch như trong vụ án vừa bị phanh phui.