Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa gửi công văn đến các Sở Giáo dục và Đào tạo, cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng và cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cảnh báo thủ đoạn tội phạm lợi dụng không gian mạng để dụ dỗ, lôi kéo học sinh, sinh viên.

Theo Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an), thời gian gần đây tại Hà Nội, Quảng Ninh, TP.HCM xuất hiện nhiều vụ lừa đảo dưới hình thức “bắt cóc online”. Các đối tượng giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án, gọi điện trực tiếp cho học sinh, sinh viên hoặc trẻ em, đưa ra cáo buộc bịa đặt liên quan đến ma túy, rửa tiền, truy nã… nhằm khiến nạn nhân hoảng loạn và mất bình tĩnh.
Thủ đoạn tinh vi qua ba bước
Bước 1: Các đối tượng dùng số điện thoại lạ gọi điện, giả danh cơ quan tố tụng, thông báo nạn nhân liên quan vụ án và có lệnh bắt giữ.
Bước 2: Lợi dụng tâm lý hoảng sợ, chúng yêu cầu nạn nhân giữ bí mật, không nói với ai, rời khỏi nhà và thuê phòng ở riêng. Nạn nhân bị hướng dẫn cắt liên lạc với người thân, thay sim hoặc bật chế độ máy bay, chỉ liên hệ qua video call từ ứng dụng mà nhóm tội phạm chỉ định. Có trường hợp chúng uy hiếp, buộc nạn nhân gửi hình ảnh hoặc video nhạy cảm.
Bước 3: Các đối tượng liên hệ với gia đình, thông báo con em đang bị bắt cóc, kèm lời đe dọa hoặc hình ảnh nhạy cảm để yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản. Khi nhận được tiền, chúng lập tức cắt liên lạc, để lại nạn nhân trong tình trạng hoảng loạn, gia đình mất tài sản lớn. Một số trường hợp còn bị dụ di chuyển từ Hà Nội vào TP.HCM, sau đó đưa sang khu vực biên giới Campuchia dưới vỏ bọc “du lịch”.
Yêu cầu phối hợp phòng ngừa
Từ thực tế này, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục phối hợp chặt chẽ với công an địa phương để tuyên truyền cho học sinh, sinh viên, giáo viên và phụ huynh về các phương thức lừa đảo trên mạng. Nội dung tuyên truyền cần giúp nhận diện rủi ro khi sử dụng internet, kỹ năng xử lý tình huống phức tạp, nhận biết các hình thức chiếm đoạt tài sản và xâm hại tình dục qua mạng như: cho vay trực tuyến, sàn giao dịch tiền ảo, bán hàng đa cấp, trò chơi trực tuyến, cờ bạc, lô đề, lừa đảo đầu tư, tình cảm, trúng thưởng hay chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội.
Các trường cần đẩy mạnh thông tin qua báo chí, mạng xã hội, bảng tin, băng rôn, tờ rơi, nhóm Zalo và Facebook của trường để tiếp cận trực tiếp học sinh, sinh viên và phụ huynh.
Giám sát, hỗ trợ kịp thời
Nhà trường, gia đình và cơ quan chức năng cần phối hợp quản lý, nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện học sinh, sinh viên vắng mặt bất thường, nghi bị lôi kéo qua mạng. Danh sách các trường hợp có hoàn cảnh khó khăn, học lực sa sút, bỏ học hoặc giao du phức tạp cần được lập và theo dõi chặt chẽ để có biện pháp phòng ngừa.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đề nghị các cơ sở giáo dục cung cấp công khai số điện thoại của cảnh sát khu vực, trưởng công an phường/xã, đường dây nóng trực ban hình sự để liên hệ khi xảy ra tình huống khẩn cấp.
Các đơn vị được yêu cầu triển khai nghiêm túc những nội dung này và báo cáo khó khăn, vướng mắc để Bộ kịp thời hướng dẫn.