Động thái này diễn ra trong bối cảnh hàng ngàn container sầu riêng của Việt Nam bị Trung Quốc trả về do phát hiện dư lượng kim loại nặng vượt mức cho phép, gây chấn động trong ngành nông sản xuất khẩu.
Vinacam cho biết, sự việc sầu riêng bị trả hàng không chỉ làm ảnh hưởng trực tiếp đến nông dân mà còn đe dọa sự sống còn của cả vùng trồng, nếu không được xử lý minh bạch và kịp thời. Doanh nghiệp này từng cảnh báo vấn đề cadmium từ cuối tháng 7/2023, thông qua công văn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng, song đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi thỏa đáng.
Vinacam nhấn mạnh có dấu hiệu thiếu trách nhiệm từ các cơ quan quản lý khi không công bố kết quả tái kiểm tra mẫu phân bón DAP bị thu hồi. Thậm chí, một số ý kiến còn xem đây là “chuyện nội bộ doanh nghiệp”, dẫn đến không thể xử lý theo quy định pháp luật hiện hành.

Lo ngại nguy cơ lan rộng, ảnh hưởng đến các loại nông sản khác được trồng cùng vùng sử dụng phân bón DAP nhiễm cadmium, Vinacam tiếp tục kiến nghị Chính phủ bốn nội dung cụ thể:
Làm rõ quy trình xử lý lô DAP Hàn Quốc vượt ngưỡng cadmium; Công bố công khai kết quả kiểm định và phương án xử lý; Tổ chức kiểm tra dư lượng cadmium trong các nông sản khác; Ban hành khuyến cáo rõ ràng để nông dân xử lý các lô hàng bị trả về.
Vinacam khẳng định sẵn sàng cung cấp tài liệu liên quan để hỗ trợ cơ quan chức năng làm rõ vụ việc.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính khiến sầu riêng Việt Nam bị “tuýt còi” tại cửa khẩu Trung Quốc là do tồn dư cadmium kim loại nặng độc hại có thể gây nguy hại cho sức khỏe nếu tích tụ lâu dài.
Chất này chủ yếu có trong phân bón DAP, đặc biệt là loại được sản xuất từ quặng phốt phát chứa nhiều tạp chất, như nguồn từ Morocco. Việt Nam hiện nhập khẩu DAP từ nhiều nước, trong đó có Trung Quốc, Úc, Nga và đặc biệt là Hàn Quốc.
Theo phân tích từ một số doanh nghiệp nhập khẩu, hàm lượng cadmium trong phân bón DAP Hàn Quốc do nhà máy Namhae sản xuất lên tới 28mg/kg vượt xa mức cho phép là 12mg/kg. Tình trạng này đã từng được ngành nông nghiệp cảnh báo từ năm 2020, nhưng chưa có biện pháp xử lý dứt điểm.
Hiện tại việc hàng loạt container sầu riêng bị trả về là hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ. Nếu không kiểm soát được chất lượng đầu vào đặc biệt là phân bón nguy cơ mất thị trường xuất khẩu và ảnh hưởng kinh tế là rất lớn.