Tin tứcThông điệp được Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh trong các cuộc trả lời phỏng vấn trên truyền hình cuối tuần qua. Thông điệp này, được gửi đến hơn 100 quốc gia đối tác của Mỹ, thể hiện không đơn giản là một lời thông báo về chính sách kinh tế mà mang theo lời cảnh báo rằng các nước cần nhanh chóng ra quyết định hoặc chấp nhận các điều kiện thương mại của Mỹ hoặc chịu mức thuế cao chưa từng có.
Phát biểu trong loạt phỏng vấn truyền hình, Bộ trưởng Scott Bessent khẳng định: “Chúng tôi không đặt ra thời hạn mới. Ngày 1/8 đơn giản là thời điểm các mức thuế sẽ có hiệu lực nếu đàm phán không có tiến triển.” Ông cho biết các mức thuế đã được tạm hoãn trước đó sẽ được khôi phục đầy đủ, không có thêm bất kỳ ân hạn nào.
Theo thông báo, chính quyền Tổng thống Trump sẽ bắt đầu gửi thư cảnh báo đến hơn 100 quốc gia kể từ trưa ngày 7/7 (theo giờ địa phương), thông báo chi tiết các mức thuế quan dự kiến nếu không đạt được thỏa thuận trước thời hạn. Trong số này, khoảng 12–15 quốc gia – chủ yếu là các nền kinh tế nhỏ – đã nhận thư đầu tiên. Các nước này hiện đang chịu mức thuế cơ bản 10% và có nguy cơ đối mặt với thuế suất lên tới 50–70% nếu không có sự nhượng bộ rõ ràng.
Chiến lược này được đánh giá là dấu hiệu rõ ràng về cách tiếp cận thương mại “đầy sức ép” của ông Trump, khi sử dụng đe dọa thuế quan như một công cụ chủ đạo nhằm buộc các nước thúc đẩy các thỏa thuận đạt được kết quả nhanh chóng.
Thực tế cho thấy một số quốc gia đã phản hồi tích cực. Mỹ xác nhận đã đạt được thỏa thuận khung với Anh, trong khi các nước như Ấn Độ, Thái Lan và Campuchia đang gấp rút hoàn tất đàm phán nhằm tránh các mức thuế mới. Một số nước đang nỗ lực đàm phán để tránh mức thuế từ 36% đến gần 50%. Tuy nhiên, nhiều đối tác lớn như Nhật Bản và một số nước châu Âu vẫn tỏ ra thận trọng, thậm chí đề nghị thêm thời gian đàm phán.
Giới chuyên gia kinh tế cảnh báo chiến lược thuế quan diện rộng có thể phản tác dụng. Bên cạnh việc gây sức ép hiệu quả trong ngắn hạn, động thái này cũng có nguy cơ làm leo thang căng thẳng thương mại, dẫn đến các biện pháp trả đũa, tăng giá hàng hóa nhập khẩu, ảnh hưởng đến doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ.
Trong khi đó, các quan chức Nhà Trắng cho rằng thuế quan sẽ không gây ra lạm phát kéo dài, song nhiều nhà kinh tế lo ngại chi phí đầu vào sẽ tăng mạnh, buộc doanh nghiệp phải điều chỉnh giá bán và làm giảm sức mua nội địa – trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn đang phục hồi mong manh.
Với hơn 100 quốc gia trong danh sách bị cảnh báo, các chuyên gia nhận định cục diện thương mại toàn cầu sẽ bước vào giai đoạn đặc biệt căng thẳng trong những tuần tới. Trong bối cảnh cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần, động thái này của ông Trump được cho là mang nhiều toan tính chính trị, nhằm củng cố hình ảnh cứng rắn trong bảo vệ lợi ích nước Mỹ. Tuy nhiên, đây cũng là một “con dao hai lưỡi”: nếu quá cứng rắn, Washington có thể đạt được thỏa thuận ngắn hạn, nhưng phải đối mặt với nguy cơ suy giảm niềm tin từ các đối tác và bất ổn kinh tế trong nước.
