Tin tứcMới đây, một nhóm các nhà cổ sinh vật học, chủ yếu từ Đại học Loma Linda (California, Mỹ), đã phát hiện 16.600 dấu chân khủng long tại di chỉ Carreras Pampa. Đây là một khu vực rộng khoảng 7.485 m2, từng là một bờ biển cổ đại, hiện nằm trong Công viên Quốc gia Torotoro (Bolivia).
Dù dấu tích này được phát hiện từ những năm 1960, nhóm chuyên gia đã dành sáu năm để khảo sát và ghi chép chi tiết quy mô chưa từng có của phát hiện này.
Hầu hết dấu vết thuộc về loài theropods - loài khủng long hai chân, có ba ngón, sinh sống vào cuối kỷ Phấn Trắng (khoảng 145 triệu đến 66 triệu năm trước). Một số dãy dấu chân còn kèm theo cả vết đuôi.
Cận cảnh các dấu chân khủng long được tìm thấy tại công viên quốc gia ở Bolivia. - Ảnh: Raúl Esperante.
Tiến sĩ Roberto Biaggi, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh rằng đây là địa điểm có số lượng dấu chân theropod nhiều nhất từng được ghi nhận trên thế giới.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS One, những loài khủng long từng thống trị Trái đất này không chỉ đi lại mà còn cố gắng bơi lội. Chúng đã cào xuống lớp bùn mềm của đáy hồ trước khi mực nước dâng lên và để lại 1.378 dấu vết khác được bảo tồn trong hàng triệu năm.
Qua phân tích kích cỡ các dấu chân, các nhà nghiên cứu phát hiện, một số dấu chân có chiều dài dưới 10 cm, được xem là hiếm gặp trong hồ sơ hóa thạch. Tuy nhiên, họ chưa thể xác định liệu chúng thuộc về các loài theropod nhỏ như Coelophysis hay là dấu vết của con non thuộc các loài lớn hơn.
Ngoài ra, những dấu chân lớn nhất dài hơn 30 cm, có thể là của các loài theropod cỡ trung như Dilophosaurus hoặc Allosaurus.
Hầu hết đường mòn dấu chân đều theo cùng một hướng Tây Bắc - Đông Nam, với các vết gợn sóng lưu lại trong trầm tích. Sự phong phú của các dấu vết song song cho thấy Carreras Pampa từng là một "siêu xa lộ tiền sử" và một số khủng long đã di chuyển theo đàn hoặc nhóm, chạy dọc theo bờ biển cổ đại.
Mặc dù đã tồn tại qua hàng triệu năm, các dấu tích này từng chịu nhiều tác động từ con người. Trong nhiều thập kỷ, nông dân đã đập lúa trên các cao nguyên phủ kín dấu chân này và các công nhân khai thác đá cũng đã phá tầng đá để lấy đá vôi.
Các chuyên gia cho rằng, những xáo trộn này có thể giải thích vì sao khu vực này hầu như không có xương, răng hay trứng khủng long, trái ngược với những gì thường thấy trên các đỉnh núi và thung lũng của Patagonia (Argentina) hay Campanha (Brazil).
Chỉ từ dấu vết, các nhà khoa học có thể tái hiện lại chính xác dáng vẻ bên ngoài của bàn chân khủng long và các chi tiết như da, móng, điều mà bộ xương không thể cho thấy, đồng thời hiểu thêm về tập tính và hành vi của loài, ước lượng được hình dạng cơ thể... dựa trên cách chúng di chuyển và để lại các dấu vết.
Tuy nhiên, lý do khiến chúng đổ về cao nguyên đầy gió này với số lượng lớn vẫn còn là một bí ẩn.
Tiến sĩ Anthony Romilio, nhà cổ sinh vật học tại Đại học Queensland, cho rằng chúng có thể là những “vị khách quen” của một hồ nước ngọt cổ đại lớn, thường xuyên xuất hiện trên bờ hồ rộng lớn này.
Ông Biaggi cho rằng, chúng có thể “đang chạy trốn khỏi điều gì đó hoặc tìm một nơi định cư”. Điều chắc chắn là công tác nghiên cứu dấu chân khủng long này sẽ còn tiếp diễn và nhiều dấu chân mới có thể sẽ được phát hiện ngay ở rìa khu vực khai quật.
