Tin tứcMột nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế, bao gồm các nhà khoa học từ Bảo tàng Quốc gia Scotland (NMS), đã phát hiện ra một loài chưa từng được biết đến trước đây, sống cách đây khoảng 167 triệu năm.
Mẫu vật được đặt tên theo tiếng Gaelic là Breugnathair elgolensis, có nghĩa là “con rắn giả của Elgol”, nhằm ghi dấu khu vực phía nam đảo Skye – nơi hóa thạch được tìm thấy.
Loài bò sát này sở hữu bộ hàm dài giống rắn và răng cong ngược tương tự loài trăn, nhưng vẫn giữ nguyên chi và tỷ lệ cơ thể đặc trưng của thằn lằn. Hóa thạch được đánh giá là một trong những loài thằn lằn kỷ Jura cổ nhất và hoàn chỉnh nhất từng được biết đến, hiện đã trở thành một phần trong bộ sưu tập quốc gia của NMS.
Loài Breugnathair elgolensis thể hiện nhiều đặc điểm của loài rắn và thằn lằn. - Ảnh: Independent.
Phân tích hình thái cho thấy, Breugnathair elgolensis có thể là một trong những loài parviraptorid – tổ tiên của tất cả các loài rắn và thằn lằn hiện nay.
Tiến sĩ Roger Benson, Giám tuyển Cổ sinh vật học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Mỹ và tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, rắn là nhóm sinh vật đặc biệt, tiến hóa từ tổ tiên có hình dạng giống thằn lằn thành cơ thể dài và không chi. Breugnathair sở hữu những đặc điểm giống rắn ở cấu trúc răng và hàm, nhưng xét về nhiều khía cạnh khác lại khá nguyên thủy.
Theo ông Benson, điều này cho thấy tổ tiên của loài rắn thực tế rất khác so với hình dung trước đây, hoặc có thể là bằng chứng cho sự tiến hóa sớm của tập tính săn mồi ở một nhóm loài cổ xưa đã tuyệt chủng.
Hóa thạch được Tiến sĩ Stig Walsh, Giám tuyển của NMS, phát hiện gần khu vực Elgol vào năm 2016 và sau đó được quét phân tích chi tiết. Trong những năm gần đây, đảo Skye đã trở thành địa điểm ghi nhận nhiều phát hiện cổ sinh vật quan trọng.
Ông Walsh cho biết, đảo Skye là một trong những địa điểm kỷ Jura giữa có giá trị nhất thế giới, và việc phát hiện loài Breugnathair elgolensis là một phát hiện đáng chú ý, góp phần làm thay đổi hiểu biết của giới khoa học về tiến trình tiến hóa của rắn và thằn lằn.
Ông bày tỏ niềm vui mừng khi mẫu vật này được bổ sung vào bộ sưu tập quốc gia, cùng với nhiều phát hiện đặc biệt khác từ Skye – hòn đảo được ví như “Đảo Jura của Scotland”.
Giáo sư Susan Evans tại Đại học College London (Anh), đồng tác giả nghiên cứu, nhận định rằng, các lớp trầm tích hóa thạch kỷ Jura trên đảo Skye có ý nghĩa đặc biệt đối với việc tìm hiểu quá trình tiến hóa ban đầu của nhiều nhóm sinh vật hiện đại, trong đó có thằn lằn – loài đang bắt đầu đa dạng hóa mạnh mẽ trong giai đoạn này.
