Tin tứcHàng ngàn sinh viên đại học tại Anh đã bị phát hiện sử dụng sai mục đích ChatGPT và các công cụ trí tuệ nhân tạo khác trong những năm gần đây, trong khi các hình thức đạo văn truyền thống lại có sự suy giảm đáng kể, theo cuộc điều tra của Guardian.
Một cuộc khảo sát về vi phạm tính toàn vẹn trong học thuật đã phát hiện ra gần 7.000 trường hợp gian lận bằng cách sử dụng các công cụ AI trong năm 2023 - 2024, tương đương với 5,1 trên 1.000 sinh viên. Con số này tăng từ 1,6 trường hợp trên 1.000 vào năm 2022 - 2023.
Các số liệu tính đến tháng 5/2025 cho thấy, con số này sẽ tiếp tục tăng trong năm nay lên khoảng 7,5 ca được chứng minh trên 1.000 học sinh - nhưng theo các chuyên gia, các trường hợp được ghi nhận chỉ là 'phần nổi của tảng băng chìm'.
Dữ liệu nêu bật một thách thức đang phát triển nhanh chóng đối với các trường đại học, đó là cố gắng điều chỉnh các phương pháp đánh giá để phù hợp với sự ra đời của các công nghệ như ChatGPT và các công cụ viết hỗ trợ AI khác.
Vào năm 2019 - 2020, trước khi AI tạo sinh được sử dụng rộng rãi, đạo văn chiếm gần hai phần ba tổng số hành vi gian lận trong học thuật. Trong thời kỳ đại dịch, đạo văn gia tăng khi nhiều bài đánh giá được thực hiện trực tuyến. Nhưng khi các công cụ AI trở nên tinh vi và dễ tiếp cận hơn, bản chất của gian lận đã thay đổi.
Cuộc khảo sát cho thấy, các trường hợp đạo văn truyền thống được xác nhận đã giảm từ 19 trên 1.000 sinh viên xuống còn 15,2 vào năm học 2023-2024 và dự kiến sẽ giảm tiếp xuống còn khoảng 8,5 trên 1.000, theo số liệu ban đầu của năm học này.
The Guardian đã liên hệ với 155 trường đại học theo Đạo luật Tự do Thông tin để yêu cầu cung cấp số liệu về các trường hợp đã được chứng minh về hành vi sai trái trong học thuật, đạo văn và hành vi sai trái về AI trong 5 năm qua.
Trong số này, 131 trường đã cung cấp dữ liệu – dù không phải trường đại học nào cũng có hồ sơ về từng năm hoặc từng loại hành vi sai trái.
Hơn 27% số trường đại học trả lời vẫn chưa ghi nhận việc sử dụng sai mục đích AI là một loại hành vi sai trái riêng biệt trong năm học 2023 - 2024, điều này cho thấy, ngành giáo dục vẫn đang trong quá trình giải quyết vấn đề.
Tiến sĩ Peter Scarfe, phó giáo sư tâm lý học tại Đại học Reading và là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết, luôn có nhiều cách để gian lận nhưng ngành giáo dục sẽ phải thích ứng với AI.
Ông nói: “Tôi cho rằng những sinh viên bị phát hiện chỉ là phần nổi của tảng băng chìm” và nói thêm, gian lận AI rất khác với đạo văn, khi giảng viên có thể xác nhận văn bản đã sao chép. Trong trường hợp nghi ngờ sinh viên sử dụng AI, giảng viên gần như không thể chứng minh được, bất kể tỷ lệ AI mà máy dò AI phát hiện ra.
Để giải quyết vấn đề này, không đơn giản là chuyển mọi bài đánh giá học sinh sang trực tiếp mà ngành giáo dục phải thừa nhận rằng, “học sinh sẽ sử dụng AI ngay cả khi bị cấm sử dụng”.
Hiện có rất nhiều tài liệu trực tuyến hướng dẫn học sinh cách gian lận AI mà không bị phát hiện. Tờ Guardian đã tìm thấy hàng chục video trên TikTok quảng cáo các công cụ diễn giải và viết luận AI cho học sinh. Các công cụ này giúp học sinh vượt qua các máy dò AI phổ biến của trường đại học bằng cách "nhân bản hóa" văn bản do ChatGPT tạo ra.
Tiến sĩ Thomas Lancaster, một nhà nghiên cứu về tính toàn vẹn học thuật tại Imperial College London cho biết: "Khi được sử dụng tốt và bởi một sinh viên biết cách chỉnh sửa đầu ra, việc sử dụng AI để gian lận rất khó để chứng minh. Tôi hy vọng rằng sinh viên vẫn đang học thông qua quá trình này".
Tiến sĩ Lancaster cho biết: “Người ta thường gợi ý rằng chúng ta nên sử dụng nhiều bài kiểm tra hơn thay cho các bài đánh giá viết, nhưng giá trị của việc học thuộc lòng và kiến thức được lưu giữ tiếp tục giảm dần qua từng năm.
Tôi nghĩ điều quan trọng là chúng ta phải tập trung vào các kỹ năng mà AI không dễ dàng thay thế được, chẳng hạn như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ứng xử và trao cho học sinh sự tự tin để tham gia vào công nghệ mới nổi và thành công tại nơi làm việc”.
