Tin tứcTrong diễn văn khai giảng năm học mới 2025-2026, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn gợi nhắc lại cột mốc lịch sử: cách đây 80 năm, chỉ ít ngày sau khi đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư gửi học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam mới.
Theo Bộ trưởng, bức thư chính là tuyên ngôn về giáo dục, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Bác: xây dựng tương lai dân tộc bằng tri thức, coi giáo dục là nền móng cho phát triển đất nước.
Lễ khai giảng năm nay diễn ra trong sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Quốc hội và toàn xã hội dành cho giáo dục.
Hàng loạt chính sách mới vừa được ban hành: Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Quốc hội thông qua Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3-5 tuổi; Chính phủ thực hiện miễn và hỗ trợ học phí cho học sinh từ mầm non đến phổ thông.
Đầu tư xây dựng 248 trường nội trú, bán trú ở xã biên giới; Hỗ trợ bữa ăn trưa miễn phí cho nhiều đối tượng học sinh; Luật Nhà giáo vừa được ban hành, lần đầu tiên đưa chính sách phát triển đội ngũ thầy cô thành hệ thống pháp luật.
“Lễ khai giảng hôm nay không chỉ là nghi lễ mà còn là biểu tượng của tinh thần thống nhất và sức mạnh dân tộc trong giáo dục,” Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định.
Bộ trưởng nhìn lại hành trình 80 năm: từ một đất nước mà 95% dân số mù chữ, số trí thức đếm trên đầu ngón tay, trải qua nhiều thập kỷ chiến tranh gian khổ, đến nay, Việt Nam đã đạt những bước tiến vượt bậc.
Phổ cập giáo dục từ mẫu giáo 5 tuổi đến hết trung học cơ sở; Việt Nam nhiều năm liền nằm trong top 10 quốc gia có kết quả Olympic quốc tế tốt nhất.
Hệ thống 52.000 trường học, đáp ứng chỗ học cho 26 triệu học sinh, với 65% trường phổ thông đạt chuẩn; Đội ngũ 1,6 triệu nhà giáo, trong đó có những tập thể ngang tầm quốc tế.
243 trường đại học và hơn 800 trường cao đẳng, trung cấp nghề; một số trường đã lọt top 500 thế giới; Các trường đại học đóng góp 75% sản phẩm nghiên cứu, phát minh sáng chế của cả nước.
“Với xuất phát điểm, hoàn cảnh và nguồn lực hạn chế như vậy, những gì ngành giáo dục đạt được trong 80 năm qua thực sự là một kỳ tích,” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn nhìn nhận: so với các nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới, Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm. Bối cảnh quốc tế thay đổi sâu sắc bởi công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại toàn bộ hệ thống giáo dục toàn cầu.
Các quốc gia buộc phải xây dựng tầm nhìn và chiến lược mới, ban hành chính sách để cạnh tranh, thu hút nhân tài và thích ứng với xu hướng phát triển.
Việt Nam đang đứng trước vận hội lịch sử để bứt phá, nhưng đồng thời cũng đối diện với áp lực xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao cho hai mục tiêu 100 năm: Đến năm 2030: Việt Nam trở thành nước công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; Đến năm 2045: Trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn kêu gọi: “Con đường phía trước còn dài, gánh nặng trên vai rất lớn. Mong toàn ngành giáo dục từ thầy cô đến học sinh, sinh viên đã sáng tạo thì cần sáng tạo hơn, đã nỗ lực thì phải nỗ lực nhiều hơn. Hãy hành động nhanh và mạnh mẽ hơn để vượt qua giới hạn chính mình, tận dụng mọi cơ hội, hoàn thành sứ mệnh vẻ vang mới”.
Ông khẳng định, chính tri thức, bản lĩnh và sáng tạo của thế hệ hôm nay sẽ là chìa khóa để đưa đất nước sánh vai cùng các cường quốc năm châu như khát vọng mà Bác Hồ và nhiều thế hệ đi trước từng gửi gắm.
