Cuộc đấu giá thiên thạch sao Hỏa lớn nhất thế giới gây tranh cãi

Cuộc đấu giá gần đây về một thiên thạch sao Hỏa với giá kỷ lục 5,3 triệu đô la tại Sotheby's New York - làm dấy lên cuộc tranh luận về việc ai có quyền sở hữu những viên đá ‘rơi xuống từ thiên đường’.

Theo thông tin từ Sotheby's, viên đá nặng 25 kg này là thiên thạch sao Hỏa lớn nhất từng được phát hiện trên Trái Đất và được tìm thấy vào tháng 11/2023 tại sa mạc Sahara rộng lớn ở Niger.

Chính phủ Niger đã tuyên bố sẽ mở cuộc điều tra sau cuộc đấu giá và cho rằng, nó "có đầy đủ các đặc điểm của hoạt động buôn bán quốc tế bất hợp pháp".

Sotheby's đã bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định rằng thiên thạch "được xuất khẩu từ Niger và vận chuyển theo đúng mọi thủ tục quốc tế có liên quan".

da-sao-hoa-130825
Thiên thạch sao Hỏa NWA 16788, mảnh thiên thạch sao Hỏa lớn nhất từng được phát hiện trên Trái Đất, đã được bán với giá kỷ lục 5,3 triệu đô la tại Sotheby's New York

Theo Sotheby's, "viên đá đã di chuyển khoảng 225.308.147 km trong không gian và lao qua bầu khí quyển của Trái đất trước khi rơi xuống sa mạc Sahara".

Sau khi được phát hiện, viên đá màu đất son có răng cưa này đã được bán cho một nhà buôn quốc tế, được trưng bày trong thời gian ngắn ở Ý và cuối cùng được đưa vào danh mục đấu giá ở New York.

Đối với nhà cổ sinh vật học người Mỹ Paul Sereno, người đã làm việc chặt chẽ với chính quyền Niger trong nhiều năm, mọi dấu hiệu đều cho thấy, viên đá này đã rời khỏi Niger "một cách bất hợp pháp".

"Mọi người đều ẩn danh - từ người tìm thấy nó, người bán nó, người mua nó, tất cả đều ẩn danh", ông nói với AFP và không hề che giấu sự thất vọng của mình.

"Nếu họ đeo găng tay bóng chày và bắt được thiên thạch đang lao về phía Trái Đất trước khi nó rơi xuống bất kỳ quốc gia nào, họ có thể tuyên bố chủ quyền... nhưng tôi xin lỗi, nó đã rơi xuống đó. Nó thuộc về Niger", ông nói.

Hiện nay, Luật quản lý quyền sở hữu thiên thạch khác nhau tùy theo điểm va chạm của chúng.

Ví dụ, ở Mỹ, nếu một tảng thiên thạch rơi xuống đất tư nhân, chủ sở hữu bất động sản sẽ có quyền sở hữu.

Tuy nhiên, theo Matthieu Gounelle, giáo sư tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Pháp và cha ông là Max Gounelle, một giáo sư đại học người Pháp, tại Niger, có một đạo luật quản lý "di sản văn hóa quốc gia", bao gồm các mẫu vật khoáng vật quý hiếm.

Họ nói với AFP rằng: "Theo quan điểm của chúng tôi, không còn nghi ngờ gì nữa rằng thiên thạch nên được đưa vào danh sách các mẫu khoáng vật quý hiếm" được luật pháp Niger bảo vệ.

Bình luận