Dự án do nghiên cứu sinh tiến sĩ Kavisha Jayathunge tại Đại học Bournemouth dẫn đầu, hợp tác cùng kỹ sư điện tử kiêm nhà sinh vật học Brian Cresswell, nhằm xây dựng mô hình máy tính có khả năng phân biệt tiếng kêu riêng biệt của từng cá thể chim cú lợn, từ đó xác định số lượng cá thể non trong tổ.
Ông Jayathunge cho biết, thay vì đặt camera trong tổ như hiện nay, nhóm nghiên cứu sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nhận diện và đếm chim cú lợn non qua âm thanh, giúp giảm căng thẳng cho chim và cho phép thu thập dữ liệu từ các tổ tự nhiên, vốn khó tiếp cận để theo dõi hơn các tổ chim nhân tạo.

Công cụ AI có khả năng phân biệt tiếng kêu riêng biệt của từng cá thể chim cú lợn non. - Ảnh: Getty Images.
Theo ông Jayathunge, công nghệ AI có khả năng nhận biết những khác biệt rất nhỏ trong âm thanh phát ra từ mỗi cá thể chim, điều mà tai người không thể phân biệt, từ đó xác định được số lượng cũng như danh tính từng con thông qua tần số tiếng kêu của chúng.
Ông nhận định rằng, việc kết hợp AI và sinh thái học theo cách tích cực như vậy là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng của công nghệ có thể được sử dụng vì mục đích tốt đẹp.
Ông Cresswell, người đã hỗ trợ thử nghiệm công nghệ này tại một số tổ chim ở phía Bắc hạt Dorset, cho biết, dữ liệu cơ bản này rất quan trọng để theo dõi mức độ sinh sản thành công của loài chim cú lợn, vốn có thể thay đổi rất nhiều giữa các năm và từng địa điểm làm tổ.
Theo ông Cresswell, mô hình AI cũng có thể là công cụ nghiên cứu hành vi của chim cú lợn non, đặc biệt là tiếng rít của chúng – âm thanh được cho là cách chúng ‘thương lượng’ để giành phần ăn trong lần cha mẹ trở về tổ tiếp theo.
Ông Cresswell cho rằng, việc phân tích tiếng rít cũng có thể giúp xác định mức độ đói của chim non – một yếu tố quan trọng để đánh giá mức độ thành công trong sinh sản.
Về mục tiêu dài hạn, ông Jayathunge cho biết nhóm nghiên cứu kỳ vọng sẽ phát triển công nghệ này đủ đơn giản để các tình nguyện viên và các nhà bảo tồn có thể tự thu âm tiếng chim non tại tổ.
Do tiếng kêu của chim cú lợn khá lớn, các thiết bị ghi âm có thể được đặt cách xa tổ, qua đó đáp ứng các quy định nghiêm ngặt bảo vệ loài chim và nơi sinh sản của chúng theo Phụ lục Một của Đạo luật Động vật Hoang dã và Nông thôn của Anh.
Ông Jayathunge cho biết thêm, công nghệ này rất phù hợp với các chương trình khoa học công dân, vì không cần đến các thiết bị chuyên dụng hay đắt tiền – bất kỳ ai cũng có thể ghi âm tiếng chim và gửi về để phân tích.
Ông cũng kỳ vọng rằng, việc mở rộng quy mô theo dõi tổ chim cú lợn theo cách ít xâm lấn hơn sẽ góp phần tích cực vào nỗ lực bảo tồn lâu dài loài chim này.