Tin tứcNghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature.
Nghiên cứu cho thấy, những tuần đầu đời là thời điểm quan trọng để cung cấp các liệu pháp gen cho trẻ, do hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh ở giai đoạn này có tính dung nạp tự nhiên cao hơn và ít khả năng đào thải so với trẻ ở độ tuổi lớn hơn.
Tiến sĩ Amir Ardeshir, Phó Giáo sư Vi sinh và Miễn dịch học tại Trung tâm Nghiên cứu Linh trưởng Quốc gia Tulane (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, gần 300 trẻ em trên toàn cầu bị nhiễm HIV mỗi ngày và cách tiếp cận này có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh ở các vùng có nguy cơ cao trong giai đoạn dễ tổn thương nhất của cuộc đời.
Gần 300 trẻ em trên toàn cầu bị nhiễm HIV mỗi ngày. - Ảnh: Independent.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát triển một liệu pháp gen giúp lập trình các tế bào sản sinh kháng thể chống HIV.
Khác với vaccine truyền thống, phương pháp này sử dụng một loại virus vô hại làm phương tiện vận chuyển mã di truyền vào tế bào cơ, từ đó cung cấp “hướng dẫn” cho cơ thể để tạo ra các kháng thể có khả năng vô hiệu hóa nhiều chủng HIV khác nhau.
Kết quả thử nghiệm trên linh trưởng cho thấy, chỉ với một mũi tiêm duy nhất trong tháng đầu đời, những cá thể non có thể miễn nhiễm HIV ít nhất 3 năm mà không cần tiêm nhắc lại, trong khi những cá thể được tiêm muộn hơn – từ tuần thứ 8 đến tuần thứ 12 sau sinh – lại không chấp nhận phương pháp này.
Nhiều nghiên cứu trước đây cho thấy cần tiêm nhắc lại nhiều lần để duy trì hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, với liệu pháp tiêm vào cơ, các tế bào cơ sẽ hoạt động như những "nhà máy siêu nhỏ", liên tục tạo ra kháng thể một cách tự nhiên mà không cần nhắc lại định kỳ.
Theo các nhà khoa học, trẻ sơ sinh được xác định là nhóm đối tượng có khả năng dung nạp cao hơn đối với liệu pháp gen, qua đó giúp ngăn ngừa hiệu quả nguy cơ lây nhiễm HIV trong giai đoạn bú mẹ.
Ngoài ra, nghiên cứu cũng ghi nhận rằng nếu bào thai được tiếp xúc sớm với kháng thể từ liệu pháp gen ngay từ trong bụng mẹ, trẻ sơ sinh cũng có khả năng chấp nhận liệu pháp tốt hơn.
Ông Ardeshir nhấn mạnh rằng, liệu pháp này chỉ cần thực hiện một lần duy nhất – vào thời điểm ngay sau sinh, khi khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của các bà mẹ nhiễm HIV ở vùng khó khăn là cao nhất.
Theo ông Ardeshir, nếu được tiêm đúng thời điểm, hệ miễn dịch của trẻ sẽ chấp nhận liệu pháp này và coi đó như một phần tự nhiên của cơ thể.
Tuy nhiên, do nghiên cứu mới chỉ được thử nghiệm trên động vật, các nhà khoa học vẫn chưa xác định liệu phương pháp này có hiệu quả trên trẻ em hay không.
Nếu thành công, phương pháp này có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con tại các khu vực có nguy cơ cao như vùng châu Phi cận Sahara - nơi chiếm tới 90% các ca nhiễm HIV ở trẻ em trên toàn cầu.
