Tin tứcBắc Kinh đã lên án chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc áp dụng “tiêu chuẩn kép” trong thương mại, sau khi Nhà Trắng đe dọa tăng gấp đôi thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, làm dấy lên lo ngại cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể leo thang trở lại.
Phát biểu ngày 10/10, Tổng thống Donald Trump cáo buộc Trung Quốc ban hành các biện pháp hạn chế xuất khẩu “cực kỳ hung hăng” liên quan đến đất hiếm — nhóm vật liệu chiến lược được sử dụng trong sản xuất điện thoại thông minh, xe điện, thiết bị quân sự và năng lượng tái tạo.
Nhà Trắng cho biết Mỹ sẽ áp thuế bổ sung và kiểm soát xuất khẩu phần mềm chiến lược từ ngày 1/11, đồng thời cảnh báo có thể hủy cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến diễn ra tại hội nghị APEC ở Hàn Quốc cuối tháng này.
Đáp lại, Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 12/10 ra tuyên bố chỉ trích Washington, gọi động thái này là “ví dụ điển hình của tiêu chuẩn kép”, đồng thời kêu gọi Mỹ “không nên đe dọa bằng thuế quan ở mọi bước đàm phán”.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, từ tháng 9 đến nay, Mỹ liên tục mở rộng các biện pháp kinh tế chống lại Trung Quốc, làm gia tăng căng thẳng thương mại song phương. Hiện hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ đang phải chịu mức thuế trung bình 30%, trong khi Bắc Kinh đáp trả bằng mức thuế 10% với hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Trung Quốc là quốc gia kiểm soát phần lớn sản lượng và công nghệ tinh luyện đất hiếm trên toàn cầu. Tuần trước, Bắc Kinh công bố hạn chế xuất khẩu các công nghệ khai thác và chế biến khoáng sản chiến lược, động thái mà Washington xem là “hành vi thù địch”.
Tổng thống Trump viết trên nền tảng Truth Social rằng Trung Quốc đang “giữ thế giới làm con tin” thông qua việc kiểm soát nguồn cung đất hiếm, đồng thời khẳng định Mỹ “sẽ không để điều đó xảy ra”.
Không chỉ dừng lại ở thương mại, căng thẳng còn lan sang lĩnh vực hàng hải. Ngày 10/10, Trung Quốc tuyên bố áp dụng “phí cảng đặc biệt” đối với các tàu của Mỹ — bao gồm tàu do Mỹ sản xuất hoặc vận hành — như một “biện pháp tự vệ” đáp trả việc Washington áp dụng chính sách phí cảng mới hồi tháng 4 nhằm hỗ trợ ngành đóng tàu nội địa Mỹ.
Các chuyên gia nhận định động thái này cho thấy mối quan hệ thương mại Mỹ - Trung đang bước vào giai đoạn căng thẳng mới sau thời gian tạm lắng. Chỉ vài tháng trước, hai bên từng đạt được thỏa thuận ngừng đối đầu thuế quan để ổn định quan hệ thương mại song phương.
Tuy nhiên, với việc Mỹ đe dọa áp thêm thuế và Trung Quốc đáp trả bằng các biện pháp hạn chế xuất khẩu, giới quan sát lo ngại nguy cơ tái bùng phát một cuộc chiến thương mại toàn diện.
