Tin tứcTại phiên họp, các nhà lãnh đạo ASEAN cùng chia sẻ đánh giá cao những kết quả quan trọng, nhiều mặt đạt được trong năm Chủ tịch của Malaysia, hướng tới mục tiêu xây dựng Cộng đồng bền vững và bao trùm, thúc đẩy tự do thương mại, lưu chuyển vốn và nhân lực, đồng thời không ngừng mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với đối tác.
Các lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng và quyết tâm thực hiện hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các kế hoạch chiến lược đã thông qua, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, năng động với người dân ở vị trí trung tâm.
Các lãnh đạo cũng nhấn mạnh ASEAN cần duy trì đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm và dẫn dắt nhằm tiếp tục đóng góp cho hòa bình, ổn định ở khu vực.
ASEAN cần tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa các quan hệ đối tác hiện có, đồng thời tích cực xem xét, mở rộng quan hệ với các đối tác mới. Các nhà lãnh đạo cũng khẳng định tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ Timor-Leste hoàn thành các nghĩa vụ, tiêu chí thành viên, hội nhập đầy đủ và hiệu quả vào hợp tác khu vực.
Các nhà lãnh đạo ASEAN cùng chia sẻ đánh giá cao những kết quả quan trọng, nhiều mặt đạt được trong năm Chủ tịch của Malaysia, hướng tới mục tiêu xây dựng Cộng đồng bền vững và bao trùm, thúc đẩy tự do thương mại, lưu chuyển vốn và nhân lực, đồng thời không ngừng mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ với đối tác, trong đó có việc ký Nghị định thư nâng cấp Hiệp định Khu vực thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc 3.0 và thúc đẩy Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Về các vấn đề quốc tế và khu vực, các nước hoan nghênh hai nước Campuchia và Thái Lan ký thỏa thuận hòa bình, khẳng định sẽ tích cực tham gia và hỗ trợ triển khai hiệu quả các thỏa thuận.
Về Biển Đông, các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đoàn kết, thống nhất, lập trường chung của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, khẳng định nỗ lực thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển 1982.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhiệt liệt chúc mừng Timor-Leste đã chính thức trở thành thành viên thứ 11 của đại gia đình ASEAN, khẳng định Việt Nam sẽ chia sẻ kinh nghiệm cùng Timor-Leste trong việc kết nối, hội nhập sâu rộng vào tiến trình hợp tác khu vực, trong đó có hợp tác thu hẹp khoảng cách phát triển.
Nhấn mạnh “bao trùm và bền vững” (chủ đề Năm Chủ tịch ASEAN 2025 của Malaysia) là lựa chọn và yêu cầu chiến lược của ASEAN trong một thế giới nhiều biến động và bất định, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị ASEAN cần phát huy mạnh mẽ 3 cội nguồn sức mạnh chiến lược để hiện thực hoá mục tiêu này.
Thứ nhất, ASEAN cần củng cố sức mạnh đoàn kết và thống nhất, qua đó nâng cao sức mạnh tổng hợp và triển khai đồng bộ, hiệu quả các chiến lược, kế hoạch hành động của ASEAN.
Thứ hai, ASEAN cần phát huy sức sống năng động, tự chủ, tự cường, củng cố liên kết nội khối trên cơ sở triển khai chủ động, khẩn trương các kế hoạch hợp tác kết hợp thường xuyên rà soát, điều chỉnh để bảo đảm các cơ chế vận hành thông suốt; nâng cao tỷ trọng thương mại, đầu tư nội khối đi đôi với mở rộng các khuôn khổ hợp tác khu vực, liên khu vực.
ASEAN cũng cần kết nối các chuỗi cung ứng, các mô hình kinh tế mới về xanh, số, tuần hoàn, sáng tạo, đoàn kết đẩy lùi ma tuý, tội phạm mạng; đồng thời kết nối chặt chẽ hơn nữa các không gian phát triển từ tiểu vùng đến liên vùng để kiến tạo mạng lưới kinh tế mở, năng động và bao trùm, trong đó phát huy hiệu quả vai trò hợp tác CLMV mà Việt Nam sẽ là Chủ tịch Hội nghị Cấp cao vào 2026.
Thứ ba, ASEAN cần nỗ lực kiến tạo sức bật đổi mới và sáng tạo, thông qua việc khẩn trương hoàn tất các khuôn khổ hợp tác mới như Hiệp định khung kinh tế số ASEAN và Kế hoạch tổng thể số ASEAN, đẩy mạnh hợp tác về phát triển hạ tầng dữ liệu và quản trị dữ liệu xuyên biên giới, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, nghiên cứu lập Mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo ASEAN.
Thủ tướng Chính phủ thông báo Việt Nam sẽ tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN lần thứ ba năm 2026 nhằm ươm mầm và nuôi dưỡng những hạt giống ý tưởng cho tương lai bao trùm và bền vững của khu vực.
Trong bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục có nhiều biến động phức tạp, khó lường, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ASEAN không ngừng nỗ lực góp phần duy trì môi trường hoà bình, an ninh, ổn định và phát triển, coi đây là ưu tiên hàng đầu.
ASEAN cần nỗ lực hơn nữa để giữ vững đoàn kết, thống nhất và kiên trì lập trường nguyên tắc, nhất quán trong vấn đề Biển Đông, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.
Thúc đẩy các bên liên quan sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982; đồng thời kiên quyết phản đối các hành vi làm phức tạp thêm tình hình, thay đổi nguyên trạng bằng sức mạnh.
