Tin tứcSáng 20/5, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Nghị quyết dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 và áp dụng trong thời gian 5 năm trên phạm vi toàn quốc.
Theo dự thảo, một loạt cơ chế mới sẽ được áp dụng nhằm tháo gỡ các “nút thắt” lớn như quỹ đất, nguồn vốn, thủ tục hành chính và cơ chế lựa chọn chủ đầu tư. Trong đó, đáng chú ý là việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, một quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, với nguồn vốn từ ngân sách Trung ương và địa phương, đóng góp tự nguyện, và thu từ quỹ đất hạ tầng nhà ở xã hội.
Quỹ này sẽ giữ vai trò then chốt trong đầu tư, xây dựng và tạo lập quỹ nhà ở xã hội để cho thuê, thuê mua. Đồng thời, cơ quan có thẩm quyền được phép giao trực tiếp chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội mà không cần đấu thầu. Quy trình quy hoạch, thẩm định và phê duyệt các dự án cũng sẽ được rút gọn, loại bỏ nhiều khâu trung gian.
Một điểm mới khác là chủ đầu tư được tự xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội theo phương pháp định mức và thuê đơn vị thẩm tra. Điều kiện tiếp cận chính sách nhà ở xã hội sẽ được nới lỏng, đặc biệt là tại các đô thị lớn, các địa phương đang trong quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính.
Doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp cũng được phép thuê nhà ở xã hội để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Ngoài ra, nguồn thu từ các dự án nhà ở thương mại sẽ được ưu tiên sử dụng để bồi thường, hỗ trợ tái định cư và tạo quỹ đất phát triển nhà ở xã hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng, khi trình bày báo cáo thẩm tra, đánh giá việc ban hành Nghị quyết là cần thiết, thể chế hóa chủ trương của Đảng và tạo hành lang pháp lý thông thoáng để thu hút nhà đầu tư, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng ít nhất một triệu căn nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, ông Tùng cũng cảnh báo các cơ chế đặc thù đề xuất là mới và có tác động sâu rộng, dễ bị lợi dụng gây ra thất thoát, tham nhũng. Vì vậy, cần quy định rõ trách nhiệm của Chính phủ trong phòng ngừa tiêu cực, thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát và hậu kiểm chặt chẽ.
Một số nội dung khác cần tiếp tục rà soát bao gồm mối quan hệ giữa Quỹ Nhà ở quốc gia và ngân sách Nhà nước; tiêu chí giao chủ đầu tư không qua đấu thầu; quy trình hoàn trả tiền cho chủ đầu tư trong các trường hợp đặc biệt; và cơ chế chuyển tiếp cho các quy định chính sách mới.
Dự thảo Nghị quyết đã nhận được sự đồng thuận cao. Kết quả biểu quyết cho thấy 436 đại biểu tán thành, chiếm 91,21%.
