Theo Nghị định 188/2025 vừa được Chính phủ ban hành, từ ngày 1/7, người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) thuộc các nhóm ưu tiên nếu đang điều trị nội trú hoặc cấp cứu và cần chuyển cơ sở khám chữa bệnh (KCB) sẽ được Quỹ BHYT thanh toán chi phí vận chuyển theo quy định.
Cụ thể, những đối tượng được chi trả gồm: người có công với cách mạng, cựu chiến binh, trẻ em dưới 6 tuổi, thân nhân liệt sĩ, người thuộc hộ nghèo, người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, và một số đối tượng bảo trợ khác theo quy định tại khoản 3 Điều 12 Luật BHYT.

Chi phí vận chuyển được thanh toán cho cơ sở KCB chuyển đi, căn cứ vào giá dịch vụ vận chuyển. Nếu là cơ sở công lập, thanh toán theo mức giá do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Với cơ sở tư nhân, áp dụng giá dịch vụ của cơ sở công lập tương đương.
Trường hợp chưa có khung giá cụ thể, chi phí vận chuyển sẽ được tính theo khoảng cách thực tế giữa hai cơ sở KCB. Mức chi nhiên liệu được tính theo định mức 0,2 lít xăng/km, và thanh toán cả chiều đi và về cho cơ sở chuyển đi dựa trên hóa đơn xăng dầu hợp lệ.
Trong tình huống có nhiều người bệnh cùng được vận chuyển trên một chuyến xe, BHYT chỉ thanh toán chi phí như cho một người.
Cơ sở KCB chỉ định chuyển viện có trách nhiệm tổng hợp chi phí vận chuyển, phối hợp với cơ sở tiếp nhận và thanh toán với cơ quan BHXH. Nhân viên y tế của nơi tiếp nhận bệnh nhân phải ký xác nhận vào phiếu điều xe.
Trường hợp người bệnh tự túc phương tiện vận chuyển, Quỹ BHYT vẫn thanh toán phần chi phí vận chuyển chiều đi, nhưng thực hiện thông qua cơ sở tiếp nhận, căn cứ vào hóa đơn vận chuyển mà người bệnh cung cấp. Cơ sở chuyển đi phải ghi rõ nội dung “tự túc phương tiện” vào phiếu chuyển viện.
Đây là điểm mới đáng chú ý, đảm bảo quyền lợi cho người bệnh, nhất là trong các tình huống khẩn cấp hoặc điều kiện địa lý khó khăn không thể sử dụng phương tiện chuyên dụng.
Hiện nay, hệ thống KCB ở Việt Nam được tổ chức theo ba cấp gồm: cấp ban đầu, cấp cơ bản và cấp chuyên sâu, thay cho mô hình bốn tuyến như trước (xã - huyện - tỉnh - trung ương). Việc chuyển người bệnh không còn gọi là “chuyển tuyến” mà là “chuyển cơ sở KCB”.
Việc chuyển cơ sở được thực hiện trên cơ sở chỉ định chuyên môn, phù hợp với tình trạng bệnh lý hoặc khi vượt quá khả năng chuyên môn của nơi đang điều trị. Người bệnh có thể được chuyển từ cấp ban đầu lên cấp chuyên sâu mà không nhất thiết phải qua cấp trung gian, nếu cần thiết về chuyên môn.
Ngược lại, khi tình trạng sức khỏe đã ổn định, người bệnh có thể được chuyển từ bệnh viện tuyến chuyên sâu hoặc cơ bản về tuyến cơ sở để tiếp tục điều trị ngoại trú, theo dõi lâu dài, đặc biệt với bệnh lý mạn tính.