Tin tứcĐộng thái sau khi nhóm này thúc đẩy việc trình một nghị quyết lên Hội đồng Thống đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), trong đó cáo buộc Iran vi phạm nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội X, ông Araghchi gọi đây là một "hành động thù địch" và "thâm độc", khẳng định các nước E3 đã từ bỏ con đường đối thoại thiện chí để lựa chọn gây sức ép chính trị lên Tehran. Ngoại trưởng Iran cũng cảnh báo rằng đất nước ông “sẽ có phản ứng quyết liệt và tương xứng” nếu nghị quyết được thông qua, đồng thời cho biết Tehran đang theo dõi sát diễn biến tại IAEA và đã chuẩn bị các phương án đáp trả.
Phản ứng của Iran được đưa ra trong bối cảnh ba quốc gia châu Âu, với sự ủng hộ từ Mỹ, dự kiến sẽ trình dự thảo nghị quyết trong cuộc họp của Hội đồng Thống đốc IAEA diễn ra trong tuần này. Dự thảo nhấn mạnh Iran không tuân thủ nghĩa vụ theo các hiệp định quốc tế về không phổ biến vũ khí hạt nhân, bao gồm cả việc không hợp tác đầy đủ với IAEA trong hoạt động giám sát và xác minh chương trình hạt nhân của mình.
Nếu nghị quyết này được thông qua, đây sẽ là lần đầu tiên trong gần hai thập kỷ IAEA chính thức ra văn bản cáo buộc Iran vi phạm các cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân. Diễn biến này có thể đẩy quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Iran và phương Tây rơi vào vòng đối đầu mới, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc đàm phán nhằm khôi phục Thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA) vẫn đang bế tắc.
Các quan chức Iran cho rằng chính Mỹ mới là bên vi phạm thỏa thuận khi đơn phương rút khỏi JCPOA vào năm 2018 dưới thời Tổng thống Donald Trump và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt. Từ đó đến nay, Iran đã từng bước giảm cam kết, bao gồm nâng mức làm giàu uranium vượt ngưỡng quy định và hạn chế hoạt động thanh sát của IAEA.
Trong khi đó, các nước châu Âu nhiều lần lên tiếng kêu gọi Iran quay lại tuân thủ đầy đủ thỏa thuận. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, áp lực từ nghị quyết mới nếu được thông qua có thể khiến Iran cứng rắn hơn và từ chối nhượng bộ trong các vòng đàm phán kế tiếp, đặc biệt khi nước này chuẩn bị bước vào giai đoạn chính trị nhạy cảm sau cuộc bầu cử tổng thống sắp tới.
Về phần mình, Iran khẳng định chương trình hạt nhân của họ là hoàn toàn vì mục đích dân sự, phục vụ y tế và năng lượng, đồng thời tố cáo phương Tây đang sử dụng cơ chế giám sát quốc tế như một công cụ chính trị hóa để gây sức ép.
Trong những năm qua, căng thẳng giữa Iran và IAEA thường gia tăng mỗi khi xuất hiện các nghi vấn về cơ sở hạt nhân chưa được công bố hoặc về mức độ hợp tác của Iran với các thanh sát viên. Dự kiến, kết quả biểu quyết nghị quyết sẽ được công bố vào cuối tuần này.
