Đây là tín hiệu cho thấy công tác giải ngân đang dần “vào guồng”, tạo đà cho mục tiêu giải ngân đạt 100% vào cuối năm. Tuy nhiên, chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi sự quyết liệt hơn nữa từ các bộ, ngành, địa phương.
Theo Bộ Tài chính, đến hết tháng 7/2025, tổng số vốn đầu tư công đã giải ngân trên cả nước đạt khoảng 388.301 tỷ đồng, tương đương 43,9% kế hoạch được Thủ tướng giao, tăng gần 10 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng vốn ngân sách địa phương đạt mức giải ngân ấn tượng 57,5%.
Một số bộ, ngành và địa phương có tỷ lệ giải ngân vượt mức bình quân chung cả nước, nhưng phần lớn vẫn còn dưới ngưỡng trung bình. Để phản ánh sát thực tế, Bộ Tài chính đã điều chỉnh phương pháp đánh giá theo kế hoạch vốn sau điều chỉnh và không bao gồm phần vốn mới được bổ sung gần đây.

Tuy nhiên, tiến độ giải ngân vẫn còn gặp nhiều lực cản, trong đó có các vướng mắc kéo dài liên quan đến giải phóng mặt bằng, quy hoạch, điều chỉnh dự án hoặc các thủ tục đầu tư chưa được hoàn tất. Đặc biệt, sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp, nhiều địa phương chưa kịp phê duyệt dự án cho nguồn vốn mới được phân bổ. Điều này khiến một số dự án bị tạm dừng hoặc phải rà soát lại quy mô, chờ điều chỉnh để tránh lãng phí.
Riêng với các dự án ODA, tình trạng chậm giải ngân phần lớn do chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý, gia hạn hiệp định vay hoặc chưa ký kết đầy đủ các văn bản cần thiết. Ngoài ra, tại nhiều nơi, công tác giải ngân vốn 2025 còn bị chậm do các đơn vị ưu tiên hoàn chứng từ năm 2024.
Một số địa phương như Cần Thơ, Hưng Yên, Quảng Trị… cũng gặp khó khăn trong việc thu ngân sách, nhất là nguồn thu từ đất – yếu tố then chốt cho việc bố trí vốn.
Để thúc đẩy giải ngân về đích 100%, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, ngành và địa phương triển khai các giải pháp then chốt: đẩy nhanh phê duyệt thủ tục đầu tư, cắt giảm vốn tại các dự án chậm để điều chuyển cho các dự án cấp bách; tập trung xử lý vướng mắc giải phóng mặt bằng, đảm bảo ít nhất 60% kế hoạch được giải ngân trước quý III.
Với các dự án ODA, cần đẩy nhanh ký kết, giải quyết vướng mắc pháp lý và phối hợp hiệu quả với nhà tài trợ. Các địa phương cần tăng cường thu ngân sách, đặc biệt là nguồn sử dụng đất, và chủ động đề xuất bổ sung nguồn nếu thu không đạt.
Đối với các chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ Tài chính đề nghị rà soát và sớm ban hành các hướng dẫn đồng bộ với tổ chức lại đơn vị hành chính, đảm bảo triển khai không bị gián đoạn. Việc phân bổ vốn đợt 2, 3, bao gồm phần bổ sung từ tăng thu năm 2024, cần hoàn tất kịp thời để đảm bảo tiến độ giải ngân cuối năm.
Giải ngân đầu tư công không chỉ là công việc kỹ thuật mà còn là thước đo năng lực điều hành và tinh thần trách nhiệm của mỗi cấp, mỗi ngành. Một đồng vốn chậm giải ngân là một cơ hội tăng trưởng bị bỏ lỡ – và cuộc đua cuối năm không có chỗ cho sự chần chừ.