Tin tứcTheo Bộ Công Thương, với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và các nền tảng số hiện đại, nhiều mô hình thương mại điện tử mới đã xuất hiện, trong đó nổi bật là siêu ứng dụng – nền tảng đa dịch vụ tích hợp nhiều ứng dụng nhỏ trong một hệ thống duy nhất.
Người dùng chỉ cần tải một siêu ứng dụng để có thể truy cập các dịch vụ như mua sắm, thanh toán, gọi xe, đặt đồ ăn… mà không cần cài đặt từng ứng dụng riêng lẻ.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương cảnh báo việc tích hợp nhiều dịch vụ trên cùng một nền tảng đang đặt ra nhiều thách thức pháp lý: trách nhiệm pháp lý giữa chủ sở hữu siêu ứng dụng và các nhà cung cấp dịch vụ tích hợp chưa rõ ràng; việc thu thập và xử lý lượng lớn dữ liệu người dùng làm dấy lên lo ngại về quyền riêng tư và nguy cơ bị lạm dụng; nền tảng có thể bị lợi dụng để điều hướng người tiêu dùng, gây cạnh tranh không lành mạnh, hoặc chặn lối tiếp cận thị trường của các doanh nghiệp nhỏ.
Do đó, dự thảo Luật đề xuất quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, trong đó có chủ sở hữu nền tảng và các nhà cung cấp dịch vụ trung gian, để bảo đảm tính minh bạch và công bằng trong hoạt động thương mại điện tử.
Ngoài vấn đề siêu ứng dụng, dự thảo cũng đề cập đến hoạt động livestream bán hàng, vốn đang phát triển mạnh nhưng chưa có hành lang pháp lý đầy đủ.
Hiện nay, pháp luật chỉ coi livestream là một hình thức quảng cáo đi kèm bán hàng, chưa có quy định riêng cho các chủ thể tham gia, như: chủ tài khoản, người thực hiện livestream; thông tin tối thiểu cần cung cấp; trình độ chuyên môn; nghĩa vụ kê khai thuế; kiểm soát nội dung phát trực tiếp.
Theo Bộ Công Thương, thực tế đã ghi nhận nhiều trường hợp vi phạm, như: livestream bán hàng thu về hàng chục tỷ đồng nhưng không nộp thuế; người nổi tiếng thổi phồng công dụng sản phẩm, gây hiểu lầm và ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng.
Những hiện tượng này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải bổ sung quy định pháp luật riêng để quản lý hiệu quả hoạt động livestream, đảm bảo chống thất thu thuế, bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền lợi người tiêu dùng.
Bộ Công Thương nhấn mạnh, việc cập nhật Luật Thương mại điện tử là cần thiết để theo kịp xu hướng công nghệ, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững và có kiểm soát của thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam.
Dự thảo luật dự kiến sẽ tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi để hoàn thiện trước khi trình Quốc hội xem
