Đề xuất mức thu phí 13 tuyến cao tốc hoàn thành trong năm 2025

Cục Đường bộ Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng phê duyệt Đề án khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ đối với các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư, trong đó có 13 tuyến dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2025.

Theo Cục Đường bộ, hiện cả nước có 29 đoạn tuyến cao tốc do Nhà nước làm chủ đầu tư, thuộc phạm vi quản lý của Bộ Xây dựng. Trong số này, 5 tuyến đã được Bộ phê duyệt đề án khai thác tài sản và dự kiến bắt đầu thu phí từ tháng 1/2026. Riêng 13 tuyến còn lại, đang trong quá trình hoàn thiện xây dựng, sẽ được đưa vào khai thác trong năm 2025, bao gồm:

• Bãi Vọt - Hàm Nghi

• Hàm Nghi - Vũng Áng

• Vũng Áng - Bùng

• Bùng - Vạn Ninh

• Vạn Ninh - Cam Lộ

• Hòa Liên - Túy Loan

• Quảng Ngãi - Hoài Nhơn

• Hoài Nhơn - Quy Nhơn

• Quy Nhơn - Chí Thạnh

• Chí Thạnh - Vân Phong

• Vân Phong - Nha Trang

• Cần Thơ - Hậu Giang

• Hậu Giang - Cà Mau

Cục Đường bộ cho biết, việc thu phí sẽ căn cứ trên quy mô đầu tư của từng tuyến, điều kiện kỹ thuật và mức độ hoàn thiện hạ tầng như làn dừng khẩn cấp, hệ thống giao thông thông minh (ITS), và trạm dừng nghỉ.

Hai mức thu phí được đề xuất như sau:

• Mức 1: 1.300 đồng/km/xe tiêu chuẩn, áp dụng đối với các tuyến đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn đường cao tốc theo Luật Đường bộ mới, gồm ít nhất 4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục.

• Mức 2: 900 đồng/km/xe tiêu chuẩn, áp dụng với các tuyến được phê duyệt đầu tư trước thời điểm Luật Đường bộ có hiệu lực và khi đưa vào sử dụng chưa đáp ứng đủ các tiêu chí nêu trên (có làn dừng khẩn cấp nhưng không liên tục).

Việc thu phí được kỳ vọng sẽ đóng góp khoảng 2.500 tỷ đồng mỗi năm cho ngân sách nhà nước, sau khi đã trừ chi phí tổ chức thu. Phương án thu phí được tính toán kỹ nhằm tránh tạo gánh nặng cho người dân, đồng thời vẫn đảm bảo mục tiêu thu hồi vốn đầu tư công và duy trì chất lượng vận hành hạ tầng giao thông.

Các tuyến cao tốc này đều thuộc trục cao tốc Bắc - Nam phía Đông, một trong những dự án chiến lược về phát triển kết cấu hạ tầng của Việt Nam giai đoạn 2021-2025. Theo kế hoạch, các tuyến này sẽ được thu phí trong vòng 7 năm kể từ thời điểm bắt đầu khai thác.

Sau chu kỳ 7 năm hoặc khi cần đánh giá lại hiệu quả vận hành, Cục Đường bộ sẽ chủ động nghiên cứu, đề xuất các mô hình khai thác mới phù hợp với thực tiễn, có thể bao gồm cả hợp tác công tư hoặc nhượng quyền khai thác theo cơ chế thị trường.

Cục Đường bộ cũng đề xuất được giao vai trò là cơ quan trực tiếp quản lý, bảo trì, vận hành các tuyến đường này. Đồng thời, đơn vị sẽ tổ chức thu phí theo hình thức điện tử không dừng (ETC) nhằm đảm bảo minh bạch, thuận tiện cho người sử dụng và tiết kiệm chi phí vận hành.

Việc thu phí các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư không chỉ giúp chia sẻ gánh nặng ngân sách mà còn thúc đẩy ý thức sử dụng hạ tầng công cộng hiệu quả, đúng mục đích, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải và giảm áp lực cho các tuyến quốc lộ hiện hữu.