Tin tứcTheo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, bên cạnh những kết quả tích cực, Luật Đầu tư hiện hành đã bộc lộ một số hạn chế liên quan đến quyền tự do kinh doanh của nhà đầu tư, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư, cũng như trình tự, thủ tục thực hiện hoạt động đầu tư trong và ngoài nước. Một số quy định còn chồng chéo giữa các luật chuyên ngành, khiến môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam trở nên kém hấp dẫn, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh thu hút đầu tư quốc tế ngày càng gay gắt.
Dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) được xây dựng theo hướng thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, chỉ áp dụng với các dự án hạ tầng trong lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí; dự án có sử dụng đất, khu vực biển hoặc có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, quốc phòng và an ninh.
Theo dự luật, một số trường hợp sẽ không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, gồm: dự án đầu tư có đề nghị nhà nước giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân không thuộc diện phải có văn bản chấp thuận của UBND cấp tỉnh; dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp; dự án đầu tư khai thác khoáng sản (trừ khai thác ngoài khơi); và dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán, cho thuê hoặc cho thuê mua, khu đô thị.
Dự luật cũng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo đó, chỉ giữ thẩm quyền của Thủ tướng và Chủ tịch UBND cấp tỉnh; đồng thời phân cấp toàn bộ các dự án thuộc thẩm quyền của Quốc hội cho Thủ tướng Chính phủ. Đối với dự án quan trọng có cơ chế, chính sách đặc thù, Chính phủ sẽ chấp thuận chủ trương đầu tư sau khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý. Chủ tịch UBND cấp tỉnh có quyền chấp thuận chủ trương đầu tư thay cho UBND cùng cấp.
Thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư được đề xuất đơn giản hóa, lược bỏ những nội dung trùng lặp hoặc phạm vi quá rộng, như thẩm định về công nghệ, nhà ở, tiến độ... Việc đánh giá sự phù hợp của dự án sẽ chỉ tập trung vào các quy hoạch có liên quan trực tiếp như quy hoạch ngành hoặc quy hoạch tỉnh.
Dự luật cũng bổ sung quy định cho phép các dự án tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế và các khu chức năng trong khu kinh tế được lựa chọn đăng ký đầu tư theo thủ tục “luồng xanh”, nhằm rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.
Đối với nhà đầu tư nước ngoài, dự luật cho phép thành lập tổ chức kinh tế mà không cần có dự án đầu tư trước, song vẫn phải đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường. Mục tiêu là tạo môi trường đầu tư thông thoáng, tăng tính cạnh tranh và thu hút dòng vốn nước ngoài.
Thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng cần tiếp tục rà soát kỹ, chỉ giữ lại những trường hợp thật sự cần thiết phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời nghiên cứu thận trọng việc bỏ thẩm quyền của Quốc hội trong lĩnh vực này. Ông cũng đề nghị tiếp tục cắt giảm ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, chỉ giữ lại những điều kiện thật sự cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức và sức khỏe cộng đồng.
