Các ý kiến tại buổi làm việc nhấn mạnh việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ dừng lại ở thiết chế mới mà quan trọng hơn là xác định mô hình quản trị, cơ quan điều hành và cơ chế giám sát phù hợp.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng trung tâm tài chính quốc tế là cấu trúc đặc thù, “sân chơi” của các định chế tài chính lớn. Thế giới có hơn 100 trung tâm nhưng chỉ 6–7 trung tâm thực sự thành công. Việt Nam đi sau, có cơ hội học hỏi nhưng cũng đối diện thách thức lớn. Theo bà, trung tâm phải dựa trên nền tảng pháp lý vững chắc, gắn với ổn định vĩ mô, an ninh tài chính – tiền tệ.
Nghị quyết của Quốc hội sẽ là “xương sống” với 5 nhóm vấn đề then chốt: hội nhập quốc tế, mô hình quản lý đặc thù, chính sách phát triển tài chính xanh – fintech – quỹ đầu tư mạo hiểm, cơ chế giải quyết tranh chấp độc lập và cơ chế giám sát theo thông lệ quốc tế. Nhà đầu tư quan tâm nhất là khung pháp lý minh bạch, ổn định và môi trường cạnh tranh toàn cầu về thuế, dịch vụ.
Bà Ngọc cho biết TPHCM có nhiều lợi thế nhờ quy mô kinh tế, hạ tầng, sự hiện diện của Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM. Trong khi đó, Đà Nẵng sẽ phát triển hướng khu công nghệ cao gắn với khu thương mại tự do, bổ trợ cho TPHCM.
Phó Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Hồng Sơn nhấn mạnh TPHCM phải định hình rõ mô hình trung tâm, gắn với lợi thế đặc thù, chú trọng hạ tầng số, công nghệ, cơ chế minh bạch giữa cơ quan điều hành – giám sát – giải quyết tranh chấp. Ngoài ra, TP cần lựa chọn sản phẩm tài chính mũi nhọn, phát triển nhân lực chất lượng cao về fintech và pháp lý quốc tế, đồng thời có chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược.
TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, cho rằng cần đột phá về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực. Ông đề xuất phát triển hạ tầng dịch vụ, tòa nhà văn phòng, trung tâm dữ liệu, sàn giao dịch hàng hóa – sản phẩm phái sinh. Theo TS Vũ, trung tâm tài chính phải vận hành 24/7, gắn với “thành phố không ngủ” và kinh tế đêm sôi động. Quy hoạch khu Thủ Thiêm cần được rà soát để hình thành không gian dịch vụ chất lượng cao, đồng thời hạ tầng giao thông phải kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành.
Kết luận, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang khẳng định việc xây dựng trung tâm không chỉ là thiết chế mới mà phải chuẩn bị kỹ mô hình quản trị, cơ chế giám sát độc lập, hiệu quả. Ông yêu cầu phân định rõ trách nhiệm giữa Trung ương và TPHCM, sớm thành lập tổ tư vấn gồm cơ quan quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước để xây dựng kế hoạch ngắn, trung và dài hạn.
Về nhân sự, ông nhấn mạnh người điều hành trung tâm phải giỏi tiếng Anh, nắm vững chuyên môn tài chính, có cơ chế đặc biệt để thu hút nhân tài. Quy hoạch khu vực Thủ Thiêm cần đồng bộ, gắn kết với chứng khoán, ngân hàng, quỹ đầu tư.
“Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ phục vụ TPHCM mà phải vươn tầm khu vực và quốc tế. TP cần mở cửa, tạo môi trường minh bạch, ổn định để thu hút các tập đoàn tài chính lớn. Chúng ta chưa thể thành lập ngay cơ quan mới nhưng phải chuẩn bị kỹ mô hình, cơ chế, nhân sự, hạ tầng để trung tâm đi vào hoạt động hiệu quả” – Bí thư Trần Lưu Quang nhấn mạnh.