Tin tứcChứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) ảnh hưởng tới khoảng 5% trẻ em và 2,5% người trưởng thành trên toàn thế giới. Riêng tại Anh, ước tính có khoảng 2,6 triệu người mắc ADHD, nhưng chỉ hơn một nửa trong số này được kê đơn thuốc điều trị.
Nghiên cứu mới do Viện Karolinska (Thụy Điển) thực hiện, được công bố trên tạp chí y khoa BMJ, đã phân tích tác động của thuốc điều trị ADHD đối với những người mới được chẩn đoán.
Sử dụng dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia Thụy Điển giai đoạn 2007-2020, nhóm nghiên cứu đã phân tích hiệu quả điều trị trên 148.581 bệnh nhân từ 6 đến 64 tuổi trong vòng 2 năm.
Ảnh minh họa: stock.adobe.com.
Kết quả cho thấy, chỉ có 57% bệnh nhân bắt đầu điều trị bằng thuốc, trong đó methylphenidate - một loại thuốc kích thích - được kê phổ biến nhất (chiếm 88,4%). Nhóm còn lại không sử dụng thuốc dù cũng mới được chẩn đoán.
Các nhà khoa học cũng đã đánh giá tần suất xuất hiện các hành vi tự tử, lạm dụng chất kích thích, chấn thương do tai nạn, tai nạn giao thông và hành vi phạm tội ở hai nhóm bệnh nhân.
Sau khi điều chỉnh các yếu tố như độ tuổi, giới tính, trình độ học vấn, tiền sử bệnh lý và chẩn đoán tâm thần, kết quả cho thấy, việc dùng thuốc điều trị ADHD giúp làm giảm 17% hành vi tự tử, 15% lạm dụng chất kích thích, 12% tai nạn giao thông và 13% nguy cơ phạm tội. Tuy nhiên, mức giảm đối với chấn thương lần đầu do tai nạn chưa đạt ý nghĩa thống kê.
Đáng chú ý, ở nhóm bệnh nhân có các sự cố tái diễn, việc sử dụng thuốc giúp giảm nguy cơ ở cả 5 yếu tố, trong đó giảm 15% đối với hành vi tự tử, 25% lạm dụng chất kích thích, 4% chấn thương, 16% tai nạn giao thông và 25% hành vi phạm tội.
Giáo sư Samuele Cortese, chuyên gia ngành Tâm thần học Trẻ em và Thanh thiêu niên tại Đại học Southampton (Anh), đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh rằng, xã hội cần được nâng cao nhận thức về các nguy cơ lâu dài của ADHD.
Ông cho biết, nhiều người vẫn thường nghĩ rằng bệnh này bị chẩn đoán quá mức, nhưng thực tế vẫn còn nhiều trường hợp chưa được phát hiện và đang phải đối mặt với những rủi ro nghiêm trọng.
Theo ông Cortese, tác dụng phụ của thuốc điều trị có thể bao gồm chán ăn, khó ngủ, nhưng chúng thường cải thiện theo thời gian hoặc có thể kiểm soát được.
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), các loại thuốc điều trị ADHD giúp kích thích và tăng hoạt động ở não, đặc biệt tại các vùng não kiểm soát sự chú ý và hành vi, từ đó giảm tính bốc đồng, hạn chế xu hướng hung hăng và cải thiện khả năng tập trung – yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ tai nạn giao thông.
Các tác giả nhận định, nghiên cứu này cung cấp thêm bằng chứng về tác động của thuốc điều trị ADHD đối với sức khỏe và hành vi xã hội, qua đó góp phần định hướng cho thực hành lâm sàng và thúc đẩy các thảo luận về chiến lược điều trị bệnh này.
